Rusya’nın Ukrayna’yı işgali 100’üncü günü geride bırakırken, savaşın getirdiği yıkım Ukrayna’nın her bölgesinde hissedilirken, global besin ve güç arzındaki tesirleri ise başta Avrupa olmak üzere dünyanın her köşesinde hissediliyor. Avrupa’da başta Fransa olmak üzere birtakım ülkelerin savaşın en kısa müddette sona ermesi için hem Rusya hem de ABD nezdinde temaslarda bulunduğu belirtilirken, Washington ve Moskova’dan gelen “geri adım atılmayacak” çıkışları, “savaşın uzamasını kim istiyor?” sorusuna sebep oldu. Son olarak Rusya’nın haftalar sonra Ukrayna’nın başşehri Kiev’de Batılı ülkelerden gönderilen silah sistemlerinin bulunduğunu tez ettiği bir tren istasyonunu vurması, “Savaş tekrar ülkenin kuzeyine ve batısına mı yayılacak” kaygısına sebep oldu.
PUTİN’DEN KİEV İLETİSİ
Rusya başkanı Vladimir Putin’in Kiev’i gaye alan füze saldırısından kısa bir mühlet sonra Rus devlet televizyonu Rossiya-1 televizyonuna verdiği demeçte, “ABD’nin Ukrayna’ya uzun menzilli füze tedarik etmesi halinde, Rusya’nın şu an kadar vurmadığı amaçları vuracağını” ilan etmesi de, savaşın uzayacağı ve yayılacağına yönelik tasayı artırdı. Rusya’nın güç kaynakları alanındaki üstünlüğüne ek olarak, Ukrayna tahılının dış piyasalara çıkışını engelleyerek, Batı, bilhassa de Avrupa siyaseti üzerinde bir baskı ve tesir aracı olarak kullandığı, savaşın mühletini uzatarak bu aracın gücünü pekiştirmek istediği düşünülüyor. Kremlin’in, bilhassa Avrupa iktisadının ve siyasetinin kırılgan yapısının, savaşın tesirlerini taşımakta zorlanacağı ve yakın vakitte Rusya’nın taleplerine yakın bir teklifle masaya geleceğini düşündüğü bedellendiriliyor.
ABD’NİN ATLANTİK AMACI
Ukrayna savaşı sonucunda, Avrupa üzerindeki tesirini artıran ve NATO’yu son 30 yılın en güçlü pozisyonuna getirme talihi elde eden ABD’nin de, savaşın uzamasından Rusya üzere çıkarlı çıktığı hesaplarını yaptığı kaydediliyor. Biden idaresinin son olarak, envanterindeki en gelişmiş çok namlulu roket atar sistemlerini Ukrayna’ya göndermesinde de bu hesabın tesirli olduğu düşünülüyor. Yeniden Washington idaresinin, Yunanistan ve Doğu Avrupa ülkelerinin elindeki eski Sovyet silahlarının Ukrayna’ya gönderilmesinde aktif rol oynadığı biliniyor. Washington’un, Fransa ve Almanya’nın, ABD’ye alternatif bir Avrupa projesinin Ukrayna savaşının tesiriyle büsbütün sona erdiğini ve bu avantajdan kolay kolay vazgeçmek istemediği düşünülüyor.
AVRUPA SÜRATLİ TAHLİL PEŞİNDE
Avrupa ülkelerinin ise Washington ve Moskova’nın siyasetleri karşısında bir çıkış yolu bulmakta zorlandığı görülüyor. Son olarak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Fransız lokal medyasına verdiği bir söyleşide “Diplomatik bir tahlil için Putin küçük düşürülmemeli” çıkışı, ABD ve İngiltere’nin dayanağını alan Ukrayna’nın sert reaksiyonuyla karşılandı. Öte yandan The New York Times müellifi Thomas Friedman’ın köşesinde, birtakım Avrupalı ülke önderlerinin ABD Başkan’ı Biden’la görüşmelerinde, Putin’i bir ateşkes mutabakatına ikna etmesi için teşebbüslerde bulunduğunu belirten yazısı, Atlantik’in iki yakasının savaştan beklentisindeki ayrışmayı gözler önüne serdi.
