TBMM, ABD Lideri Joe Biden’ın 1915 olayları için kullandığı “soykırım” tabirine dün Genel Kurul’da okunan başkanlık tezkeresiyle karşılık verdi. Bildiride, “soykırım” tezi, “tarihin tahrifi” ve “iftira” olarak nitelenirken, “Bu iftirayı en güçlü biçimde reddediyoruz. Tarihi hususlarda karar vermeye hukuken ve ahlâken yetkisi bulunmayan ABD Başkanı’nın yaptığı açıklama, nezdimizde yok hükmündedir” denildi.
TBMM Genel Kurulu’nda TBMM Lideri Mustafa Şentop imzasıyla hazırlanan başkanlık tezkeresiyle Biden’a cevap verildi. Bildiride, Biden’ın 24 Nisan’da yaptığı açıklamayla 1915 olaylarına ait Ermeni lobilerinin savlarını içeren tezleri sahiplendiği tabir edilerek, bu açıklamanın TBMM tarafından “esefle ve şiddetle” kınandığı kaydedildi. Meclis Genel Kurulu’nda oylanan bildiriye AK Parti, CHP, UYGUN Parti ve MHP kümeleri kabul oyu, HDP kümesi ret oyu verdi. Kabul edilen bildiri Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra TBMM kararı haline gelecek, Bildiride, şunlar tabir edildi:
‘Tarihin tahrifi’
“Tarihin siyasî saiklerle tahrifinden öteki mana taşımayan bu temelsiz iftiraları en güçlü halde reddediyoruz. Tarihi mevzularda karar vermeye hukuken ve ahlâken yetkisi bulunmayan ABD Başkanı’nın yaptığı bu açıklama, nezdimizde yok kararındadır. Birinci Dünya Savaşı kurallarında yaşanan, Osmanlı Devleti’nin Türk ve Ermeni halkları için trajik sonuçlar doğuran olaylardan 106 yıl sonra bu türlü sorumsuz bir açıklamanın yapılmasının sebebi, değişen tarihi evraklar ya da memleketler arası hukuk normları değil, bugünün küçük çıkar hesaplarında boğulmuş ABD Yönetimi’nin radikal Ermeni lobilerinin baskısına boyun eğmesidir. Tarihi gerçeklerle bağdaşmayan bu açıklama, halklar ortasında yakınlaşmaya hiçbir katkı sağlamayan akıldışı ve sorumsuz bir adımdır.
Türkiye, 1915 olaylarının bağımsız uzmanlar ve tarihçiler tarafından araştırılmasını savunmuş, bu maksatla 2005’te Ortak Tarih Kurulu kurulmasını önermiş ve arşivlerini tüm dünyaya açmıştır. Türkiye’nin bu kadar açık, kendinden ve tarihinden emin, işbirliğinden yana ve bilimsel gerçeklerin ortaya çıkmasını arzulayan halinin altında, 1915 olaylarının gelişim sürecini ve sonuçlarını yakinen bilmesi, geçmişinde hiçbir vakit muhakkak bir halka toptan düşmanlık yapmamış olmasının özgüveni vardır. Bu bağlamda, hiçbir siyasetçinin ve hükûmetin, tarihinin araştırılmasından kaçınmayan, tam aksine 1915 olaylarına ait münferiden ya da birlikte yapılacak tüm araştırmaları destekleyen Türkiye’ye söyleyecek kelamı olamaz.
‘Sorumsuzluk örneği’
‘Soykırım’, kapsamı son derece makul, kullanımı çok somut kurallara bağlanmış bir memleketler arası hukuk kavramıdır. Açıkça tanımlanmış bir suçlamaya işaret eden bu kavramın tahakkuku, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler Soykırım Kabahatinin Önlenmesi ve Cezalandırılması Kontratında belirtildiği üzere, sadece yetkili bir mahkeme tarafından karar altına alınabilir. 1915 olaylarının hukuken soykırım olarak tanımlanabilmesi için gereken koşulların hiçbiri mevcut değildir. Ayrıyeten, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 2015 ve 2017 tarihli kararları da 1915 olaylarına tarihi bir tartışmanın ötesinde bir mana atfetmenin mümkün olmadığını açık ve net bir halde ortaya koymuştur. Kaldı ki, sıfatı ve makamı ne olursa olsun, bir siyasetçinin mahkemelerin yetkisinde olan bir kararı vermeye kalkışması hukuken ve ahlaken büyük bir sorumsuzluk örneğidir. Bölgemizde kalıcı ve sürdürülebilir barışın sağlanması için samimî çaba göstermek gerekirken, Lider Biden’ın 1915 olayları hakkında yaptığı açıklamanın halkları kutuplaştırmaktan, radikal-aşırıcı çevrelerin gündemini desteklemekten ve nefret telaffuzlarını cesaretlendirmekten öbür bir hedefe hizmet etmeyeceği açıktır.
‘Karardan geri dön’
Bu çerçevede, Lider Biden’ı, tarihî gerçeklerle bağdaşmayan, milletimizin vicdanını derinden yaralayan bu yanılgılı açıklamasını değiştirmeye, başta Türk ve Ermeni halkları olmak üzere bölge halkları için barış, istikrar ve inanç içinde yaşama gayretlerini desteklemeye ve ikili bağlarımız üzerinde kaçınılmaz olarak olumsuz tesirler yapacak bu karardan geri dönmeye davet ediyoruz. 101’inci yıldönümünü idrak etmekte olduğumuz TBMM, kimden ve nereden gelirse gelsin aziz milletimize ve ülkemize yönelik her türlü haksız telaffuz ve davranış karşısında ulusal onurumuzdan, bağımsızlığımızdan ve iftihar ettiğimiz tarihimizden yana hal almayı sarsılmaz bir azim ve kararlılıkla sürdürecektir.”
