Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, üzerinde çalışılan kira düzenlemesiyle ölçü üzerinden değil oran üzerinden belirleme yapılacağını belirterek, “Son kademeye gelindiğini söz etmek isterim. Bu, süreksiz bir düzenleme olacaktır, altını çizeyim. Kalıcı bir düzenleme değil, süreksiz bir düzenleme yapacağız” dedi.
Konut sahibinin ve kiracının hukukunu koruyarak kiralarda fahiş fiyatların önüne geçmek için bir formül arayışında olunduğunu lisana getiren Bozdağ, bu hususta Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Adalet, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıklarının ortak çalışma yaptığını hatırlattı.
‘Oran üzerinden bir belirleme yapacağız’
Bakan Bozdağ, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında kendisinin de yer aldığı toplantıda, birtakım başlıklar üzerinde durulduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
Kontrol sistemi konusunda da çalışma yapıldığını aktaran Bozdağ, ana çerçeve üzerinde istişarelerin yürütüldüğünü, şu ana kadar da kıymetli aralar alındığını, kimi formüllerin ortaya konduğunu bildirdi.
Borçlar Kanunu’nda bu hususta yeteri kadar düzenlemenin bulunduğuna işaret eden Bozdağ, mevcut mevzuattan da ilham alındığını lisana getirdi.
Adalet Bakanı Bozdağ, “Oran üzerinden bir belirleme yapacağız. Ölçü üzerinden değil. Zira oran üzerinden bir belirlemenin makul olacağını düşünüyoruz. Oran üzerinden yaptığımızda maliyet her ölçüye nazaran farklı formda oluşacaktır. Son etaba gelindiğini tabir etmek isterim. Bu, süreksiz bir düzenleme olacaktır, altını çizeyim. Kalıcı bir düzenleme değil, süreksiz bir düzenleme yapacağız. Müddet bittikten sonra da bu eski hale devam edeceğiz” diye konuştu.
‘Değişken bir oran mı olacak?’
Bakan Bozdağ, soru üzerine kira ihtilaflarını arabulucuya devretmeyi, bu yöntemle uyuşmazlıkları çözmeyi hedeflediklerini belirtti. Bunun uyuşmazlıkların kısa müddette çözülmesini sağlayacağını kaydeden Bozdağ, taraflar ortasındaki ihtilafın hasımlığa dönüşmesinin de bu yolla engelleneceğini söz etti.
Makulü, herkesin kabul edebileceği tahlili aradıklarını vurgulayan Bozdağ, “Ev sahiplerinin, talep sahibi olan kiracıların da hukukunu koruyan, külfeti paylaştıran bir formülü ortaya koyacağız.” görüşünü paylaştı.
Bekir Bozdağ, kontrol sisteminin nasıl olacağı konusunda da çalışmaların sürdüğünü aktardı.
“Cezai yaptırım düşünülmüyor”
Mukavele hürriyetinin korunması gerektiğini belirten Bozdağ, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
Birinci kez kiraya vereceklerle ilgili düzenlemenin nasıl olacağının sorulması üzerine Bozdağ, şunları kaydetti.
“Geçici olmak kaydıyla bir formül üzerinde çalışılıyor. Avrupa’nın birtakım ülkelerinde uygulanan formüller var. Konutun maliyeti üzerinden, emlak bedeli üzerinden bir oranlamayla hesap yapan ülkeler var. Vergi geliri üzerinden oranlamayla hesap yapan yerler var. Bu bahiste dünyada çeşitli örnekler var. Biz bu örnekleri inceliyoruz. Bize yakın, toplumumuzun kabul edebileceği, hakikat olduğunu düşündüğümüz örneklerden istifade edebiliriz. Hollanda’da ve diğer ülkelerde bu manada birtakım düzenlemeler var. Mesken sahibinin hukukunu da kiracının hukukunu da koruyacak. Böylesi bir vakitte fırsatçılık yaparak, fahiş fiyatla hak etmediği kira bedeli almak isteyenin önüne geçilecek. Yoksa hak ettiği kira bedelini herkes alacak. Ülkedeki artan fiyatlar nedeniyle hak etmediği bir kirayı almaması sağlanacak. Yoksa herkes meskenini dilediği üzere kiraya verecek. Ona bir müdahale yok.”
‘Türkiye’deki durum süreksiz bir durum’
Bir çerçeve çizildiğini, mevzu üzerinde çalışmaların devam ettiğini lisana getiren Bozdağ, “İlk sefer kiraya vermede de devam eden kira kontratı içerisinde kira artırımında da belirli bir oranın konmasının yararlı olacağı değerlendirildi.” sözünü kullandı.
“Türkiye’deki durum süreksiz bir durum, bizim yaptığımız da süreksiz bir düzenleme. Yoksa kalıcı bir biçimde, tarafların iradesine, mukavele hürriyetine müdahale etmeyi düşünen düzenleme değil. Kısa periyodik olacak, o yüzden de kalıcı düzenleme olmayacak. Borçlar Hukukumuzda bu bahiste yeteri kadar hatta ziyadesiyle karar var. O kararların sağlıklı işlemesi halinde zati sorun kelam konusu değil. Olan şey, bu kararlara karşın işleyen fazla kira talepleri. Enflasyonun da TEFE’nin de TÜFE’nin de ortalamasının da hepsinin üstünde istenen bir şey var. Olağan kaidelerde her şey cereyan etmiş olsa bu türlü bir husus gündeme de gelmezdi. Şimdiye kadar gelmedi, artık de gelmezdi. Şu anda o denli gözüküyor ki enflasyonun da üstünde, TEFE, TÜFE ortalamasının da üstünde, TÜFE’nin üstünde bir fiyatlandırma durumu var. Bu, onunla ilgili.”
Süreksiz bir durumun kelam konusu olduğuna değinen Bozdağ, geçmişte enflasyonu indirdiklerini, tekrar enflasyonun aşağıya çekileceğini lisana getirdi. Bekir Bozdağ, süreksiz dalgalanmalara karşı kalıcı düzenleme yapmanın yanlışsız olmadığını vurguladı.
Konut sahibinin de kiracının da düşünülmesi gerektiğini kaydeden Bozdağ, vatandaşlara, kontrat yaparken tüm kararları tek tek okumalarını ve gerektiğinde de bir avukata istişareleri teklifinde bulundu.
