Bakan Varank, Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından düzenlenen Küresel Teknoloji Yönetişimi Tepesi kapsamında gerçekleştirilen “Ulusal Yapay Zeka Stratejisinin Oluşturulması Oturumu”nda, Türkiye’nin yapay zeka perspektifini anlattı.
Yapay zekanın son 10 yılda 4’üncü Sanayi İhtilali’ni yönlendirdiğine işaret eden Varank, bunun hizmetlerin işletmeler tarafından üretilişini, hükümetler tarafından sunuluşunu ve bireyler tarafından tüketimini yapısal olarak değiştirdiğini söyledi.
Varank, teknolojideki esaslı değişikliklerin, insanları endişelendirdiğini tabir ederek, “Ancak birinci sanayi ihtilalinden bu yana kazandığımız deneyim, 4’üncü Sanayi İhtilali’nde bize yol gösterebilecek kimi değerli bilgileri ortaya çıkardı. Artık kimsenin teknolojiye karşı duramayacağı aşikar. Hayatta kalmak isteyen milletler yahut kuruluşlar yeni teknolojilere ahenk sağlamak zorunda.” diye konuştu.
İşsizliğin artacağı korkusuna karşın emek tasarrufu sağlayan teknolojilerin personel refahını artırdığına dikkati çeken Varank, yeni teknolojilerin gelişmesiyle yeni mesleklerin ortaya çıktığını ve daha az çalışarak daha çok kazanmanın mümkün hale geldiğini lisana getirdi.
Varank, her yeni sanayi ihtilalinin yeni fırsatlar oluşturduğunu belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Mevcut teknolojilerde geride kalan ülkeler, yeni teknolojilere yatırım yaparak düzey atlayabilir. Türkiye olarak, 4’üncü Sanayi İhtilali’ni ve onun yapay zeka üzere bileşenlerini bir sıçrama tahtası olarak görüyoruz. Bu bakış açısıyla öncelikle kamu bölümünde gerekli kurumsal kapasiteyi oluşturduk. Yapay zeka dahil kritik teknolojilerde işletmelerin ve insan kaynaklarının gelişimini desteklemek için Bakanlığımız bünyesinde yeni bir Genel Müdürlük kurduk. Yapay zekayla ilgili teşebbüsleri aktif bir formda koordine etmek için TÜBİTAK bünyesinde Yapay Zeka Enstitüsünü, inançlı ve kaliteli data paylaşımını sağlamak için Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi bünyesinde Büyük Data ve Yapay Zeka Uygulamaları Dairesi Başkanlığını kurduk.”
“ULUSLARARASI ÇALIŞMALARI İNCELEDİK”
Global eğilimleri, öteki ülkelerin yapay zeka stratejilerini ve memleketler arası kuruluşların çalışmalarını incelediklerini söz eden Varank, WEF’in bu alanda yaptıklarıyla Singapur ve Hindistan’ın tecrübelerinden istifade ettiklerini anlattı.
Varank, Türkiye’deki tüm ilgili tarafların görüş ve katkılarını da aldıklarını vurgulayarak, “Böylece, sahip olduğumuz zorlukları ve avantajları teşhis edebildik. Bu kapsamlı anketlere dayanarak, Ulusal Yapay Zeka Stratejimizi, ‘Beşeri Sermayeyi Geliştirmek ve İstihdamını Artırmak’, ‘Araştırma, Girişimcilik ve İnovasyonun Desteklenmesi’, ‘Kaliteli Datalara ve Teknik Altyapıya Erişimin İyileştirilmesi’, ‘Yapay Zekaya Toplumsal ve Ekonomik Ahengi Hızlandıracak Düzenlemeler Yapmak’, ‘Uluslararası İş Birliğinin Güçlendirilmesi’, ‘Kamu ve Özel Kesimde Yapısal ve İş Gücü Dönüşümünü Hızlandırmak’ başlıklarında 6 öncelikli alan etrafında tasarladık.” sözlerini kullandı.
Stratejik önceliklerin her biri için somut maksatlar belirlediklerini kaydeden Varank, şöyle konuştu:
“Bu maksatlardan birkaçına 2025’e kadar ulaşmayı amaçlıyoruz. Ulusal Yapay Zeka Stratejimiz ile yapay zeka dalının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) içindeki hissesinin en az yüzde 5 olması, kesimde istihdamın 50 bine ulaşması, bu alandaki yüksek lisans mezunlarının sayısının 10 kat artması, yapay zeka Ar-Ge harcamalarının toplam Ar-Ge harcamalarına oranının en az yüzde 15’e ulaşması, bu alandaki tahlillerin ticarileştirilmesinin kamu alımları yoluyla desteklenmesi ve açık bilgi portalında en az 150 açık bilgi seti yayınlanması bu amaçlarımızdan birkaçı.”
“STRATEJİ DOKÜMANIMIZDA İNSAN SERMAYESİNİ GELİŞTİRMEK ÖNCELİĞİMİZ”
Varank, stratejiyi hazırlarken karşılaşılan zorluklara değinerek, bunlardan birinin Strateji Dokümanı’nda ortak bir lisan kullanma muhtaçlığı olduğunu söyledi.
Birçok kurum ve kuruluşun yapay zekayı 4’üncü Sanayi İhtilali’nin ötesinde konumlandırdığına dikkati çeken Varank, şunları kaydetti:
“Yapay zeka uygulamalarının dijital dönüşümün istek edilen son eserleri olduğunu ve ondan ayrılamayacağını açıkça ortaya koyduk. İmalat dalının büyük data açısından perakende ve finans üzere öbür bölümlerin gerisinde kalması nedeniyle yol haritasında imalat endüstrisinde büyük bilginin oluşturulması için teknoloji ve altyapı sağlanmasına öncelik verdik. Nüfusun büyüklüğü ve demografik bileşimi, bir öbür değerli zorlayıcı faktördü. Burada Türkiye’nin bir avantajı var. Nüfusumuz genç ve dinamik. Ülke nüfusunun ortanca yaşı 32 civarında, genç kuşağımız uygun eğitimli. Esaslı bir planla gençlerimizi yapay zekanın muhtaçlık duyduğu ve ortaya çıkaracağı yeni dallara yönlendirmeyi istiyoruz. Strateji Dokümanımızda insan sermayesini geliştirmeyi birinci önceliğimiz haline getirmemizin nedeni buydu.”
Varank, kaliteli datalara erişimin de karşılaşılan zahmetler ortasında olduğunu söz ederek, bilhassa kamu kurumlarında Dijital Dönüşüm Ofisinin uyumu sayesinde bu mevzuyu muvaffakiyetle ele aldıklarını belirtti.
Memleketler arası iş birliği ve deneyim paylaşımına büyük ehemmiyet verdiklerini vurgulayan Varank, “Geçen yıl, WEF’in 4’üncü Sanayi İhtilali Merkezleri Ağına katıldık. Merkezin global tecrübe ve sağduyu ile tahlil üretme yaklaşımı, bölümümüze ve teknoloji ekosistemimize kıymetli katkılar sağlıyor. Dünyaya örnek olacak düzgün uygulamalar yaratmak için birlikte çalışmaya devam edeceğiz.” dedi.
