ABD Lideri Joe Biden, tarihi bir kusurun altına imzasını atarak 1915’te meydana gelen Ermeni olaylarını soykırım olarak tanıdığını ilan etti. Biden’ın bu atağı hem Türk siyasetinde, hem Türk dünyasında reaksiyonlara yol açarken, Cumhurbaşaknı Erdoğan ile Joe Biden’ın görüşmesinden çabucak sonra gelen bu açıklama, “görüşmede neler konuşuldu” sorusunu akıllara getirdi.
Hürriyet muharriri Hande Fırat, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Lideri Joe Biden ortasında geçen telefon trafiğindeki ayrıntıları, köşesinde yazdı.
SOYKIRIM TABİRİNİ KULLANACAĞINI SÖYLEMEK İÇİN ARADI
ABD Lideri Joe Biden ile Cumhurbaşkanı Erdoğan ortasındaki telefon görüşmesinde, Biden’ın Erdoğan’a soykırım tabirini kullanacağını belirttiğini, bu telefon görüşmesiyle de iki ülke ortasındaki münasebetlerin onarılamaz bir hale gelmemesi için yapıldığı belirtildi:
“Biden, ABD başkanlık koltuğuna oturduktan sonra Erdoğan ile birinci görüşmesini aslında “soykırım” sözünü kullanacağını söylemek için ve bunun iki ülke ortasında kaldırılamaz bir hasara neden olmasını engellemeye yönelik gerekli teşebbüsleri yapmak için kullandı. Telefonda önceliği yüz yüze görüşmeye verdi. Evvel 14 Haziran’da Brüksel’de toplanacak NATO önderler tepesinde hem işbirliği alanlarını hem de problemli başlıklara yönelik diyalog stratejisini ikili bir görüşmede ele almak istediğini söyledi. Bu “iyi haber”den sonra da asıl soruna geçti. 24 Nisan açıklamasında “soykırım” sözünü kullanacağını lakin bunu Türkiye Cumhuriyeti ile ilişkilendirmeyeceğini anlattı.”
KONSTANTİNOPOLİS MÜNASEBETİ
Biden’ın açıklamasındaki bir başka skandal da İstanbul yerine Konstantinopolis denilmesiydi. Biden’ın İstanbul yerine Konstantinopolis demesinin sebebi, soykırım ithamından Türkiye’nin değil, Osmanlı İmparatorluğu’nun sorumlu tutulduğunun gösterilmesi olduğu belirtildi:
“Hem bu görüşmede hem de Biden-Erdoğan görüşmesinin akabinde öbür düzeylerde yapılan görüşmelerde; Başkan’ın İstanbul için “Konstantinopolis”i kullanmasının münasebeti olarak; “Türkiye Cumhuriyeti’ni mevzunun dışında bırakarak Osmanlı İmparatorluğu’nu sorumlu tutmak” gösterildi.”
Hande Fırat’ın yazısında, görüşmeye ait dikkat çeken öteki ayrıntılar şu formda:
‘SEÇİM VAADİM, KENDİMLE ÇELİŞEMEM’
ABD Lideri bir gün sonra kullanacağı “soykırım” tabirinin münasebetlerini de sıraladı. Seçim vaadi olduğunu, 20 yıldır bunu söylediğini belirterek, “Bunu yerine getiremezsem kendimle çelişirim” bildirisi verdi.
‘BÜYÜK YANILGI OLUR, SONUÇLARI OLUR’
Cumhurbaşkanı Erdoğan reaksiyonunu telefonda gösterdi. Bu açıklamanın Türk-Amerikan bağlarında olumsuz sonuçlarının olacağını ve büyük bir kusur olduğunu tabir etti. Bahsin tarihçiler tarafından ele alınması gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı, “Tarihi, türel ve siyasi hata” tanımlamasını da kullandı. Biden’a yüz yüze bu mevzuyu ve gerçekleri anlatacağını da kelamlarına ekledi.
