Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilim Heyeti Üyesi ve Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, AA muhabirine, salgınla gayrette aşılamanın kıymeti ve Türkiye’nin aşı stratejisi üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Memleketler arası literatürde ve Dünya Sıhhat Örgütü’ne (DSÖ) nazaran, salgın kelam konusu olduğunda bulaş yollarını engellemek ve birebir vakitte bağışıklık oluşturulması gerektiğini vurgulayan İlhan, salgınla gayrette aşısı olan her virüs için de aşılama programının hayata geçirilmesi gerektiğini tabir etti.
İlhan, “DSÖ, çabanın hastalığın denetim altına alınarak kazanılabilmesi için bilhassa teneffüs yolu ile bulaşan koronavirüslerde yüzde 60-70 oranındaki kümesinin aşılanması ya da hastalık geçirerek bağışık olmasının gerektiğini söylüyor. Bu nedenle aşı olmadan koronavirüsle gayret etme bahtı kelam konusu değil.” dedi.
“Türkiye’de toplumsal bağışıklık stratejisi uygulanıyor”
Salgının denetim altına alınabilmesinde “sürü bağışıklığı” ve “toplumsal bağışıklık” stratejilerinin uygulanabildiğini lisana getiren İlhan, şu açıklamalarda bulundu:
“Sürü bağışıklığı, sürecin başında İngiltere ve İsveç’in denediği bir yoldu. Sürü bağışıklığı, toplumun kendi haline bırakılarak virüsün toplum içinde yüzde 60-70 oranında bulaşmasıyla şahısların virüsle tanışması biçimindedir, yani toplumun hür bırakılmasıdır. Toplumsal bağışıklık ise bu sürecin yani yüzde 60-70 oranında toplumun bağışık olma halinin muhakkak bir plan dahilinde aşılanma ile sağlanması halindedir.”
Salgının başından beri Türkiye’nin bu husustaki stratejisinin net olduğunu belirten İlhan, “Başından bu yana Türkiye’de ‘toplumsal bağışıklık’ stratejisi uygulanıyor.” diye konuştu.
“(Toplumsal bağışıklıkta) yüzde 25 amacına ulaşıldığını söylemek mümkün”
Prof. Dr. İlhan, Türkiye’de birinci Kovid-19 olayının tespit edildiği 11 Mart 2020’den itibaren olabildiğince az kişinin enfekte olması için çalışmalar yapıldığını lisana getirerek, önlem kararları ile aşı geliştirilinceye ve erişimi sağlanıncaya kadar az kişinin enfekte olabilmesi için çaba verildiğini, aşıların devreye girmesiyle Türkiye’de de toplumsal bağışıklık için aşılama planlaması yapıldığını anımsattı.
Toplumsal bağışıklığın oluşturulabilmesi için maksat kümenin yüzde 60-70’inin aşılanması gerektiğinin altını çizen İlhan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Türkiye’de 18 yaş üzeri vatandaşlara bakıldığında yaklaşık yaklaşık 60 milyon bireyden bahsetmek mümkün. Zira, 23 milyon 18 yaş altı gencimiz var. Bu doğrultuda Türkiye’de, 60 milyonun bağışıklanması gerekiyor. Şu an baktığımızda ülkemizde ikinci doz aşısı yapılan 9 milyon 600 bin kadar vatandaşımız var. Birebir vakitte şu an için koronavirüsü geçiren de yaklaşık 5 milyon vatandaşımız bulunuyor. Bu doğrultuda 15 milyon düzeyine gelindiği düşünülürse, yüzde 25 amacına yaklaşıldığını söylemek mümkün.”
Toplumsal bağışıklığın kazanılmasında aşı teminin de büyük değer taşıdığını lisana getiren İlhan, “Türkiye, dünyada farklı aşıları yapan ender ülkelerden biri. Aşı çeşitliliği, aşı temininde elde edilen kıymetli bir kazanımdır.” dedi.
“40 yaş üzeri aşılandığında, mevt riski toplumda daha da azalacak”
Prof. Dr. İlhan, toplumsal bağışıklığın kazanılması için uygulanan strateji kapsamında yüksek risk kümelerinden başlanarak aşının uygulandığını hatırlattı.
İlhan, 40 yaş üzeri vatandaşların aşılanmasıyla hastalığa bağlı mevt oranlarının değerli oranda düşmesinin öngörüldüğünü anlatarak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Çünkü, kronik hastalıklar çoklukla 40 yaşlarında başlıyor ve koronavirüs vefatlarına bakıldığında da en az bir kronik hastalığı olanların vefat riskinin olmayanlara nazaran daha yüksek olduğuna şahit oluyoruz. Bu nedenle 40 yaş üzeri aşılandığında, vefat riski toplumda daha da azalacak.”
“Toplumsal bağışıklığın kazanılması için yüzde 60-70 maksadı güz periyodunda gerçekleşebilir”
Toplum Bilim Heyeti üyesi Prof. Dr. İlhan, toplumsal bağışıklığın kazanılmasının 18 yaş üstündekilerin aşılanmasıyla mümkün olacağını belirterek, “Aşı temininde sorun olmaması halinde 18 yaş üstüne aşı yapılmasıyla birlikte, toplumsal bağışıklığın kazanılması için gerekli olan yüzde 60-70 amacı güz periyodunda gerçekleşebilir.” diye konuştu.
Toplam aşı dozu 23 milyon 868 bin 550’e ulaştı
Sıhhat Bakanlığı Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu’nda 4 Mayıs 2021 saat 15.00 prestijiyle yer verilen tabloya nazaran 1.doz uygulanan kişi sayısı 14 milyon 182 bin 727, ikinci doz uygulanan kişi sayısı 9 milyon 685 bin 833 oldu. Uygulanan aşı dozu sayısı ise 23 milyon 868 bin 550 olarak kayıtlara geçti.
