Galaksi yahut gökada; kütleçekimi kuvvetiyle birbirine bağlı yıldızlar, yıldızlararası gaz, toz ve plazmadan oluşan sistemlere deniyor.
Galaksiler; Sarmal, Eliptik ve Halsız olmak üzere üç kümeye ayrılıyor. Sarmal galaksiler, çoklukla denizanası formlarıyla dikkat çekerler. Bu galaksilerde yaşlı yıldız sayısı epeyce azdır. Örneğin içinde bulunduğumuz Samanyolu galaksisini buna örnek verebiliriz.
BİLİNEN EN ESKİ SARMAL GALAKSİ KEŞFEDİLDİ
Şili’deki Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (Atacama Large Millimeter/sub-millimeter Array – ALMA) radyo teleskobuyla elde edilen bilgileri inceleyen bilim insanları, bilinen en eski sarmal galaksiyi tespit etti. BRI 1335-0417 ismi verilen galaksinin 12,4 milyar yaşında olduğu öğrenildi.
(BRI 1335-0417)
En eski sarmal galaksi unvanı, 2019’da yeniden ALMA’yle tespit edilen ve Büyük Patlama’dan 2,5 milyar yıl sonra oluşan bir galaksiye aitti. Şimdiyse BRI 1335-0417‘nin, Büyük Patlama’dan 1,4 milyar yıl sonra oluştuğu belirtildi.
Öte yandan, şu anda galaksi oluşumunun Büyük Patlama’dan 3,3 milyar yıl sonra, yani kozmostaki yıldızların birçoklarının ortaya çıktığı vakitte tepeye ulaştığı kabul ediliyor.
Araştırma grubu, BRI 1335-0417’nin muhtemelen daha küçük bir galaksiyle etkileşim sonucunda ortaya çıktığına inanıyor. Zira BRI 1335-0417’nin dış kısmındaki gazın kütleçekimsel açıdan istikrarsız olduğu tespit edildi.
100 MİLYARDAN FAZLA GALAKSİ VAR
Gözlemlenebilir kozmosta 100 milyardan fazla galaksi olduğu kestirim ediliyor. Bu galaksilerin birçok, kütle çekimi sayesinde birbirlerine bağlı “kümeler” ismi verilen toplulukları oluşturuyor. Bu kümelerden yeniden tıpkı formda birbirine bağlı “süper kümeler” meydana geliyor.