Birleşmiş Milletler (BM) 77. Genel Konsey toplantıları kapsamında ABD’de bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, New York’taki temaslarını tamamladıktan sonra Los Angeles’a geçti. Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosluğu’nda konuşan Çavuşoğlu, ABD’nin önceliklerine bakıldığı vakit bu alanlarda en değerli aktörün Türkiye olduğuna işaret ederek, “Dolayısıyla Amerika’nın da Türkiye’nin bu manadaki kıymetini yalnızca işte tahıl mutabakatı oldu ‘thank you’ deyip, ‘teşekkür ederim’ deyip geçiştirmemesi lazım” sözlerini kullandı.
AA’nın aktardığına nazaran Çavuşoğlu, Türkiye’nin ağır bir dış siyaset izlediğinin altını çizerek, “Bu ağır dış siyaset içinde ülkemizin çıkarlarını korumak bizim için önceliklidir. Dünyanın neresinde olursa olsun, çıkarlarımızı korumak ve yaşanan krizlerin Türkiye’ye tesirini en aza indirmek için gayret sarf ediyoruz. Alışılmış Suriye’de, Libya’da, Kıbrıs’ta, Ege’de her yerde şöyle baktığınız vakit dünyadaki çatışmaların yüzde 60’ı bizim etrafımızda. Çabucak yakın o bölgemizde ve bizi de etkileyen ikinci çemberde Afganistan, Yemen üzere ülkeleri de kastediyoruz. Hasebiyle hakkımızı hukukumuzu da korumak lazım” değerlendirmesini yaptı.
‘TAHIL KONUSU HERKES İÇİN BİRİNCİ DERECEDE ÖNEMLİ’
Çatışmaların tahlilinde de faal bir dış siyaset sürdürdüklerini belirten Çavuşoğlu, şöyle konuştu: “Tahıl krizinde oynadığımız rol dünyada bir rahatlamaya yol açtı. 2008’den bu yana birinci kere tahıl fiyatları önemli derecede düşüş yaşadı. New York’ta gördük ki en zengininden en yoksuluna tahıl konusu herkes için birinci derecede değerli. Gören herkes, BM kürsüsünde de birçok başkan ve konuşmacı Türkiye’ye teşekkür etti. Gübre konusunda da önümüzdeki manileri kaldırmak için İstanbul’daki uyum merkezimizde BM ile birlikte çalışıyoruz. Her iki ülkenin de (Rusya ve Ukrayna) heyetleri var. Kimi tahlil yolları bulduk, Rusların bu eserleri de yaptırım listesinde olmadığı için sigortacılık, hizmet ve bilhassa ödeme bahislerindeki şu andaki tereddütleri de gidermek için bir çalışma yapıyoruz.”
‘ESİR TAKASI KONUSUNDA KIYMETLİ BİR ROL OYNADIK’
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi için uğraş sarf ettiğini belirterek, tarafların tahlilden uzaklaşmasına karşın umutlarını yitirmediklerinin altını çizdi. Bakan Çavuşoğlu, “Cumhurbaşkanımızın temel maksadı sayın Putin ile Zelenskiy’i bir ortaya getirmek. Bunun için de inanç arttırıcı adımlar da atmak gerekiyor bu siyasi sürecin çözülmesi için. En son esir takası konusunda biz kıymetli bir rol oynadık” dedi. Dış siyasetin bir önceliğinin de yurtdışında yaşayan vatandaşlar ve soydaşları yalnız bırakmamak olduğunu belirten Çavuşoğlu, konsolosluk hizmetlerini çeşitlendirip, kolaylaştırdıklarını ve fiziki alt yapıları güçlendirdiklerini kaydetti.
İSRAİL VE ERMENİSTAN İLE NORMALLEŞME
İsrail ve Ermenistan ile olağanlaşma sürecine de değinen Çavuşoğlu, “Güney Kafkasya’da kalıcı barış ve istikrar için bilhassa Azerbaycan’ın teklif ettiği bu kapsamlı barış muahedesinin bir an evvel Ermenistan ve Azerbaycan tarafından imzalanması gerekiyor. Biz bu süreci destekliyoruz ” dedi.
Çavuşoğlu, Ermenistan ile bağları olağanlaştırmak için özel temsilcileri atadıklarını fakat Ermenistan’ın üzerindeki baskılar nedeniyle ‘henüz daha mert adımlar atamadığını’ belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ermenistan’ı cesaretlendirmek lazım. Maalesef tahminen sayısı azdır fakat Amerika’da da sesi çok çıkan bir küme, Ermeni kümesi bu olağanlaştırmaya karşı, Türkiye ile olan olağanlaşmaya de karşı. Onların Ermenistan’a hiçbir katkısı yok. Nefret üzerine hareket ediyorlar ve Ermenistan’ın bölgede barış ve bu iş birliğine muhtaçlığı var. Bugüne kadar izole yaşamış bir ülke malum sebeplerden ötürü. Bu fırsatın da âlâ kıymetlendirilmesi gerekiyor.”
‘ABD’DEN HASSASİYET BEKLİYORUZ’
Çavuşoğlu, ABD ile ilgilerde sıkıntılar da olduğunu hatırlatarak, “PKK/PYD’ye maalesef ABD hala Suriye’de takviye veriyor. Ve onların bölücü ajandasına takviye veriyorlar aslında fakat bu terör örgütü de son vakitlerde hücumlarını arttırdı. FETÖ’nün buradaki mevcudiyeti, öbür taraftan CAATSA yaptırımları da bizleri rahatsız eden bahisler. Aslında bunların hepsi bizim için ulusal güvenlik sıkıntısı, müttefikimiz ABD’den de bu hususta hassasiyet bekliyoruz, bizim hassasiyetlerimizi anlamasını bekliyoruz” diye konuştu.
Tüm sıkıntıları New York’ta ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile görüştüğünü, vize görüşmelerini ve bölgesel hususları da ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, stratejik düzeneğin son toplantısının BM Genel Konseyi görüşmelerinden evvel Washington’da yapıldığını kaydetti.
Çavuşoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı: “(ABD-Türkiye) Sonuç itibariyle bu alakalarda yaşanan problemleri azaltmamız ya da ortadan kaldırmamız, iş birliğini arttırmamız her iki ülkenin faydasına. Biz baktığımız vakit dış siyaset alanlarımıza aslında Amerika’nın önceliklerine de baktığımız vakit, Amerika’nın öncelikli alanlarında en değerli aktörlerden birisi değil en değerli aktör Türkiye. Münasebetiyle Amerika’nın da Türkiye’nin bu manadaki kıymetini yalnızca işte tahıl muahedesi oldu ‘thank you’ deyip, ‘teşekkür ederim’ deyip geçiştirmemesi lazım. Biz bunu Avrupa Birliğine (AB) söylüyoruz, bizim bugüne kadar yaptıklarımızı ya da yapıyor olduklarımızı AB ile bir arada yapsaydık, AB bizi dışlamasaydı bugün AB global bir aktör olarak dünyanın her yerinde alkışlanırdı. Lakin bu dar bakış vizyon var ya, siyasi çıkarlar ve küçücük ülke, ülkeciklerin esiri olması AB’nin global aktör olmasını engelliyor. Rastgele bir problemde da tahlil üretemiyor AB. Halbuki bizimle çalışsa, bu ön yargılarından kurtulsa bunu başarabilir.”
