ANKARA – CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, uzun müddettir üzerinde tartışılan ve AK Parti tarafından Meclis’e sunulan ‘Çay Kanunu’na karşı üreticiye seslendi, “Bu kanun, sizleri ya göç ettirecek veya köle haline getirecektir” dedi.
‘ÇAY PİYASASINI MEMLEKETLER ARASI TEKELLERE AÇMA PLANI PERDELENİYOR’
Çay üreticisine yazdığı mektup ile kelam konusu kanun teklifine ‘karşı çıkın’ davetinde bulunan Bekaroğlu, “AKP’nin TBMM’ye sunduğu çay kanunu teklifi büyük bir saklılık içinde hazırlandı. TBMM’ye sunulana kadar da teklifi kimse görmemiştir. Artık de kanunun görüşmelerine ‘cambaza bak cambaza’ oyunu ile başlanıyor. Birtakım Ziraat Odası Liderlerini da işe katarak güya en kıymetli mevzu ‘çay fiyatının kimin tarafından açıklanacağı’ imiş üzere bir algı oluşturuyorlar. Bu biçimde çay üreticilerini özel bölüme ilişkin 7-8 firmaya mecbur etme, Türkiye çay piyasasını milletlerarası tekellere açma planlarını perdelemeye çalışıyorlar” tabirlerini kullandı.
‘KARADENİZ İNSANINI ŞİRKETLERİN KÖLESİ HALİNE GETİRECEK’
CHP’li Bekaroğlu, ‘Çay Kanunu’nun yasalaşması durumunda bugün Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan yaş çay alım fiyatının, üreticiler ile şirket sahipleri ortasında yapılacak kontrat ile belirleneceğini belirterek, AK Parti’nin kanun teklifi ile yapmak istediği planlamayı şöyle anlattı:
“Karadeniz insanını şirketlerin kölesi haline getiren, Sri Lanka’daki sömürü tertibini dayatan, Türkiye çay pazarını yabancı çay monopollerine peşkeş çeken AKP’nin çay kanunu teklifinin temel unsurları şunlardır:
‘ÇAYKUR’U VE ÇAYI YOK ETME TEKLİFİ’
1. Bu teklif ÇAYKUR’un idam fermanıdır. Teklifte ÇAYKUR özel kesim şirketlerinden biri haline getirilmekte, ÇAYKUR’un düzenleyici ve denetleyici işlevleri elinden alınmaktadır. Bu kanun ÇAYKUR’u satma kanunudur. Bir özel şirket haline getirilecek olan ÇAYKUR, bir mühlet sonra ‘işletme’ ve ‘ticaret’ olmak üzere ikiye bölünerek satılacaktır. ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na devredilmesinin gerçek nedeni de budur. Biz biliyoruz ki ÇAYKUR olmazsa Çay olmaz, Çay olmazsa da Rize’de geçim olmaz. Bu teklif ÇAYKUR’u, ÇAY’ı, RİZE’de geçimi ve ömrü yok etme teklifidir.
‘SÖZLEŞMELİ TARIM KUZUYU KURDA EMANET ETMEKTİR’
2. Bu teklif ile çay ekim alanları sınırlandırılmakta, azaltılmakta ve ithalatın önü açılmaktadır. (Madde-3, Madde-4)
3. Bu kanun, kontratlı üretim modelini dayatmaktadır. Buna nazaran; üretici tek bir şirket ile kontrat yapabilecektir. Kuzuyu kurda teslim etmek işte budur. Yasal mecburilik olarak çay üreticisi, şirketlerin kucağına itilmektedir. Çaresiz olan üretici, şirketin fiyat dahil bütün dayatmalarını kabul etmek zorunda kalacaktır. (Madde-5)
4. Bu kanunla çay şirketleri de çay bahçesi sahibi olabileceklerdir. Zati bir müddettir bu hazırlıklar yapılmakta, özel bölümün büyük firmaları çay bahçeleri satın almaktadır. Bu kanunla getirilecek koşullar vatandaşları çaylıklarını satmaya zorlayacak, eski mülklerinde çay çalışanlarına dönüştürecektir (Madde-3; çay bahçesi ruhsatnamesine sahip gerçek yahut hükmî kişiliğe haiz…)
5. Bu kanun teklifi çay ithalatını zorlaştırmak şöyle dursun, özgür bırakıyor, teşvik ediyor; çay kaçakçılığı yapanlara da caydırıcı bir ceza öngörmüyor. (Madde-4)
6. Bugüne kadar en azından ÇAYKUR için zarurî olan yaş çay alım fiyatı, bütünüyle özgür piyasa şartlarına bırakılmaktadır. Fiyat, şirketlerin istediği üzere belirlenecek, üreticiye zorla imza attırılan mukavelede hangi fiyat yazıyorsa yaş çayın fiyatı o olacaktır. Şirket canı istediği üretici ile canının istediği fiyata mutabakat yapacak, birinin çayını farklı fiyattan, komşusunun çayını farklı fiyattan alabilecektir. (Madde-5)
‘ÇAY ÜRETİCİLERİNE EN AĞIR KAİDELER DAYATILIYOR’
7. AKP-Borsa paydaşlığı ile hazırlanan Kanun Teklifinde yaş çay bedellerinin 6 ay içerisinde ödeneceği belirtilmektedir. Çay bedellerinin 6 ay içerisinde ödenmemesi halinde ne olacağı ise belirli değildir. Ayrıyeten 6 ay boyunca öbür hiçbir geliri olmayan beşerler, bilhassa yarıcılar ne ile geçinecekler, emekçilerin parasını nasıl ödeyecekler? Bu soruların yanıtı yoktur. (Madde-5)
8. Çay dayanakları konusu bu kanunu hazırlayanların ilgi alanına girmemektedir. Kanunda kilogram başına eser takviyesinin ne olacağı, gübre dayanağı olarak ne verilmesi gerektiği üzere mevzular yoktur.
9. Bu kanun teklifi, çay üreticileri için ağır kurallar dayatıyor, kuralları yerine getirmeyenlere ağır cezalar öngörüyor fakat çay alımı, işletmesi ve ticareti yapan firmalara ağır koşullar koymadığı üzere, kurallara uymayan şirketlere de önemli cezalar getirmiyor. (Madde 9, 10,11)”
‘ÜRETİCİ KARADENİZ’İ TERK ETMEK ZORUNDA KALACAK’
Türkiye’de yılda 240 bin ton kuru çay üretildiğini tabir ederek, “Tüketim ise giderek artarak 350 bin tona yaklaşmıştır. Çay ekim alanlarını artırmadıklarına nazaran hangi çayı ihraç edecekler? Gayeleri çay ihracatı değil, ithalatıdır. Bu kanunla çay ithalatını teşvik ediyorlar. Yerli çayla yabancı çayı harmanlayıp satarak Türk çay tiryakisinin damak tadını değiştirecekler” diyen Bekaroğlu şunları söyledi:
“Sonuçta 350 bin ton/yıllık Türkiye çay pazarı yabancı tekellere teslim edilecek. Bu kanun teklifinin özeti budur! Kimse buna olmaz demesin. Türkiye tütün, şeker, ay çiçeği, pamuk vd. pazarı nasıl ithal eserlere terk edildiyse çayda da tıpkı şey olacaktır.
Adıyaman’daki tütün üretimi kontratlı tarım modeli ile sonlandırıldıktan sonra tütün üreticileri nasıl Adıyaman’ı terk ettiyse, bu çay kanunu yürürlüğe girdiğinde de Rizeli, Trabzonlu, Artvinli, Giresunlu çay üreticileri bir mühlet sonra Karadeniz’i terk etmek zorunda kalacaktır.”
‘KARŞI ÇIKIN’
Bekaroğlu, yazdığı mektubun sonunda da üreticiye yasa teklifine karşı çıkma davetinde bulundu, “Bu kanun, sizleri ya göç ettirecek veyahut köle haline getirecektir. Buna karşı çıkın. Sonra pişman olacaksınız” diye konuştu. (DUVAR)
