Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD ziyareti sonunda New York’taki Türkevi’nde Yeni Şafak Genel Yayın Direktörü Hüseyin Likoğlu ve TVNET Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Serhatoğlu’nun da ortalarında basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Birleşmiş Milletler 77. Genel Heyeti genel görüşmelerinin son derece verimli ve ağır bir ziyaretodluğunu belirten Erdoğan, “Çeşitli vesilelerle Amerika’daki vatandaşlarımızla bir ortaya gelmeye özellikle ehemmiyet verdik. Burada faaliyet gösteren Türk sivil toplum kuruluşu temsilcileriyle buluştuk, hasbihal ettik. Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi tarafından organize edilen yemekte vatandaşlarımızla kucaklaştık. Tüm temaslarımda vatandaşlarımızın 2023 seçimlerini coşkuyla beklediklerini müşahede etmekten büyük bir memnunluk duydum” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN ATILIMLARI GIPTAYLA İZLENİYOR’
Türkiye’nin atılımlarının birçok ülke tarafından ilgi ve gıptayla izlendiğini belirten Erdoğan şunları söyledi: “Pazartesi günü Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından düzenlenen Eğitimin Dönüştürülmesi Zirvesi’ne iştirak ettim. Bu kapsamda Türkiye’de eğitim öğretimde yaşanan dönüşümü dünya önderleriyle paylaştım. Eğitim alanında bugüne kadar attığımız ihtilal niteliğindeki adımları, önümüzdeki periyoda yönelik taahhütleri anlattım. Atılımlarımız birçok ülke tarafından ilgi ve gıptayla izlenmektedir. Bu yılki Genel Şura genel görüşmeleri “İç İçe Geçmiş Sınamalara Dönüştürücü Tahliller İçin Dönüm Noktası” teması altında yapıldı. Dünyamızda değerli gelişmelerin, özellikle iktisat, besin ve güç üzere alanlarda önemli sınamaların yaşandığı bir devirde bu Genel Heyet gerçekleştirildi. Bu toplantı Ukrayna-Rusya savaşının akabinde yapılan birinci Genel Konsey olması bakımından da farklı bir kıymet taşıyor. Genel Kurul’a, görüşmelerin birinci gününde altıncı konuşmacı olarak hitap ettim. Konuşmamda milletlerarası barış ve güvenliği direkt ilgilendiren sorunlar hakkındaki görüşlerimizi ortaya koydum. Birebir biçimde yaşanan adaletsizliklere, eşitsizliklere dünyanın kayıtsız kalma lüksünün artık kalmadığına dikkat çektim.
‘ÇALIŞMALARIMIZIN SONUCUNU GÖRÜYORUZ’
Sayın Biden tarafından düzenlenen resepsiyona da iştirak ettim. Akabinde da TAİK ve DEİK tarafından ABD iş dünyasının temsilcilerinin iştirakiyle düzenlenen aktifliğe katıldım. Bu toplantıda iştirakçilerle Türkiye iktisadı, Türkiye’ye yatırım imkanları ve ikili ekonomik münasebetlerimiz hakkında fikir alışverişinde bulunduk. Natürel Birleşmiş Milletler Genel Konseyi genel görüşmeleri çok sayıda ikili görüşme ve temasa da imkân sağlıyor. Ziyaretimiz vesilesiyle Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri yanında birtakım devlet ve hükümet liderleriyle ikili görüşmeler gerçekleştirdik. Devlet Lideri seviyesinde Libya, Guatemala, Finlandiya, Kırgızistan ve Avusturya önderleriyle bir ortaya geldim. Gürcistan, Almanya, İspanya, Japonya, Lübnan ve Birleşik Krallık başbakanlarını kabul ettim. Genel Konsey hitabımın akabinde da birebir binada Katar Buyruğu, Kazakistan, Kore Cumhuriyeti cumhurbaşkanları ve Bangladeş başbakanıyla sohbet ettik. Bunlardan Birleşik Krallık, Japonya, İsrail ve Guatemala başkanlarıyla birinci defa yüz yüze görüşme fırsatı bulmuş olduk. Ayrıyeten ABD Kongresinin üç farklı üyesini, FIFA Başkanı’nı ve Dünya Yahudi Kongresi Başkanı’nı kabul ettim.
‘BÜYÜK VE GÜÇLÜ TÜRKİYE’
New York’ta gerçekleştirdiğim temasların memleketler arası gündemde ülkemiz açısından ehemmiyet taşıyan bahislerde mevcut tartışmalara katkı sağladığına inanıyorum. İstişarelerimiz ve görüşmelerimiz, bu hususlara ait tavır ve önceliklerimizin memleketler arası toplumun dikkatine getirilmesi bakımından çok çok faydalı oldu. Türkiye’nin bölgesel ve global sıkıntılar konusundaki görüşlerinin giderek daha geniş bir etrafta dayanak bulmaya başladığını görüyoruz. Medya ve entelektüel çevrelerdeki tartışmalar yanında her Birleşmiş Milletler Genel Konseyinde bizimle benzeri görüşleri lisana getiren başkanların sayısı artıyor. İnşallah büyük ve güçlü Türkiye’nin inşası sürecinde uzaklık kat ettikçe global barışa, huzura, refaha olan katkımız daha da çoğalacaktır.
RUSYA’NIN SEFERBERLİK İLANI
SORU: Rusya Devlet Lideri Putin kısmi seferberlik ilan etti; “Batı Rusya’yı bölmeyi hedefliyor, bu türlü bir durumda biz de her türlü silahı kullanırız” halinde bir açıklama yaptı. Bölgede tansiyon tekrar yükselmeye başladı. Siz Amerikan PBS televizyonuna verdiğiniz röportajda “Putin’in de aslında bu işi artık bir an evvel bitirmenin çabası içinde olduğunu anladım” demiştiniz. Birleşmiş Milletler Genel Heyetinde kıymetli bir açıklama yaptınız ve “Her iki tarafa da krizden onurlu çıkış imkânı verecek makul ve adil uygulanabilir bir diplomatik tahlili beraberce bulmalıyız” diye dünyaya seslendiniz. Siz her seferinde “Dünya beşten büyüktür” diyerek aslında daha tesirli bir Birleşmiş Milletler kurumunun gerekliliğini de daima lisana getiriyorsunuz. Aslında yaşanan tüm bu süreç Birleşmiş Milletler için de bir sınama. Bu hatırlatmaların akabinde sorum şöyle; taraflara nasıl bir onurlu çıkış sağlanabilir? Putin’in bu yeni açıklamaları sizi şaşırttı mı? Son gelişmelerle ilgili değerlendirmenizi rica edeceğim.
TÜRKİYE’NİN ARABULUCULUĞUNDA ESİR MÜBADELESİ
Bu savaşın her iki ülke halkına, bölgeye, dünyaya ödettiği bedeller ortada. Hiç kimse bu bedeli daha da artırma anlayışında olmamalı. Fakat biz attığımız adımlarla bir noktada memnunuz. Örneğin rehinelerin değişimi konusunda bugün adımlar atıldı. Sayın Putin ve Sayın Zelenski ile yürüttüğüm diplomasi trafiği sonucunda Rusya ve Ukrayna ortasında 200 savaş esirinin mübadelesi bugün gerçekleşti. Türkiye’nin arabuluculuğunda gerçekleşen bu esir mübadelesi savaşın sonlandırılması yolunda kıymetli bir adım. Rusya ve Ukrayna ortasında barışın tesisine yönelik uğraşlarımız devam ediyor. Esir mübadelesine imkân verdikleri için Sayın Putin ve Sayın Zelenski’ye teşekkür ediyorum. Bu süreçte uğraş gösteren bütün arkadaşlarıma da teşekkür ediyorum. Bu gelişme de bizi önemli manada keyifli etti. Bu mevzuda gerek Sayın Putin gerek Zelenski, her iki taraf da bizim attığımız bu adımı bir yerde kolaylaştırdılar. Şu anda bu süreci ilgili arkadaşlarımız takip ediyor ve karşılıklı olarak da bu rehinelerin takası başlamış vaziyette.
‘ARABULUCU ROLÜMÜZ SÜRECEK’
Biz Türkiye olarak en başından beri barışın tesisi için uğraş gösterdik. Diplomasiyi her vakit ve her kuralda önemsedik, önemsiyoruz. Memleketler arası hukuk çerçevesinde prensipli ve vicdanlı bir duruş sergiledik. Bölgesel ve global krizlerde arabulucu ve istikrarlaştırıcı bir rol oynayacağımızı söz ettik. Global arabulucu rolümüz ve diplomasideki önder pozisyonumuz bizi daha çok inisiyatif almaya zorluyor. Türkiye diyaloğun ve diplomasinin gücüne baştan beri inandı ve bunu da ispatlamaya çalıştı. Türkiye diyaloğun ve diplomasinin gücüne inandığının sonucunu de artık bu rehine mübadelesiyle almış durumda. Bu bizi ayrıyeten çok çok memnun kılıyor. Öbür taraftan, 24 Şubat’tan itibaren her fırsatta Rusya’ya askeri operasyonlarını durdurma ve güçlerini Ukrayna’dan çekme davetinde da bulunduk. En son Semerkant’taki görüşmemizde bunları yeniden tabir ettik. Barış yolunun açılması tarafında gerek Rusya ve Ukrayna önderleri gerek dünya önderleri nezdinde çeşitli teşebbüslerde bulunduk. Barış ve istikrarı sağlamak için eforlarımızı bundan sonraki süreçte de devam ettireceğiz. Örneğin döner dönmez çabucak tekrar başkanları arayarak telefon diplomasimizi kendileriyle sürdüreceğiz. Olağan burada tekrar arkadaşlarımın muhataplarıyla diyalogları devam ediyor. Bilhassa Birleşmiş Milletlerin de tıpkı biçimde inisiyatif alarak sorunun tahlili için daha fazla efor göstermesi gerekiyor.
‘BM’NİN DAHA ÇOK UĞRAŞ GÖSTERMESİ GEREKİYOR’
Ne yazık ki Birleşmiş Milletler, savaşı sona erdiremediği, akan kanı durduramadığı üzere, savaşın sonucu olarak ortaya çıkan güç ve besin krizlerine bir tahlil de bulamamıştır. Bu bahisle ilgili Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin tahıl koridorunun oluşmasındaki uğraşı Birleşmiş Milletlere olan itimadı biraz olsun tazeledi lakin savaşın sona erdirilmesi istikametinde daha çok efor gösterilmesi gerektiği de kuşkusuz. Bu yalnızca benim değil tüm dünya önderlerinin ortak uğraşıyla olması gereken bir süreç. Hepsinin bu kanalı zorlaması lazım. Yani Sayın Putin’le az yahut çok bir hukuku olanın, kendisiyle bunları görüşmesi ve bu kapıyı zorlaması lazım. Zelenski’yle de birebir halde. Yoksa kalkıp da bu önderlere yönelik çok daha farklı negatif yaklaşımlar sergilemek beklediğimiz sonucu getirmez. Tam bilakis buradaki vefatlar, buradaki tahribat daha da artar diye düşünüyorum.
RUSYA’DAN KKTC’YE DİREKT UÇUŞLAR BAŞLAYACAK MI?
SORU: Dün Birleşmiş Milletlerdeki konuşmanız oldukça ses getirdi. Bir sürü başlık vardı; bir tanesi de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile ilgili olandı. Siz KKTC’ye olan ambargonun kaldırılması ve KKTC’nin devlet olarak da tanınması davetinizi bir sefer daha Birleşmiş Milletler Genel Şurasında yinelediniz ve bu çok ses getirdi. Bu husustaki gelişmelerden bir tanesi de Rusya’nın bir müddet evvel Kıbrıs’a Müslüman bir büyükelçiyi atamasıydı. Bu bir manada jest olarak yorumlanmıştı. Artık Rusya’dan KKTC’ye direkt uçuş olabileceğine dair haberler de yayıldı. Bunun da KKTC’nin tanınmasıyla ilgili çok değerli bir adım olabileceği yorumları yapıldı. Bununla ilgili görüşünüzü sormak isterim. Bundan sonra KKTC’nin tanınmasıyla ilgili somut rastgele bir adım olur mu, öbür ne bekleyebiliriz?
‘BUNDAN MEMNUNİYET DUYARIZ’
Tabii bizim Kuzey Kıbrıs’a yönelik siyasetimiz belirli. Bu tartışma götürmez. Biz Kuzey Kıbrıs’ı rastgele bir ülke olarak görmüyoruz. Onu biz adeta kendimiz olarak kabullendik, o denli görüyoruz, o denli de göreceğiz. Alışılmış Rusya Devlet Lideri Putin’le görüşmelerimizde de Kuzey Kıbrıs sorununa değindim. Onunla da bu mevzuyu devamlı görüştüm. Ülkemizde konuk ettiğimiz ya da ziyaret ettiğimiz tüm önderlere Kıbrıs’taki haklı uğraşımızı, problemin adil ve kalıcı tahlile kavuşturulmasını yeniden tıpkı formda daima tekrarladık, daima tabir ettik. Rusya’dan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne direkt uçuşlar başlarsa bundan olağan ki memnuniyet duyarız. Buranın çok çok kıymetli olan bir boyutu da şu; malum Rusya’nın turist potansiyeli çok yüksek. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin de en değerli gelir kaynaklarından bir tanesi turizm. Turizmde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne bu türlü bir akışın olması inanıyorum ki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için ekonomik olarak da önemli manada bir sıçramaya vesile olacaktır.
TAHIL KORİDORUNDA YENİ GELİŞMELER
SORU: Rusya-Ukrayna konusunda “Birleşmiş Milletlerin daha fazla efor göstermesi lazım” dediniz. Central Park’ta gezdiğinizde karşılaştığınız Ukraynalı vatandaşlar Birleşmiş Milletlere değil size teşekkür ettiler. Aslında iki imaj çok dikkati çekti; biri Şanghay İşbirliği Teşkilatı Zirvesi’nde başkanlarla görüştüğünüz fotoğraf; başkası de Central Park seyahatinizde bilhassa de Ukraynalı vatandaşın teşekkür etmesi… Bu noktada hem Şanghay Zirvesi’nde hem BM’de bulunmuş bir önder olarak Rusya-Ukrayna denkleminde ve Türkiye’nin yönlendirici halinde değişimler ve gelişimler olur mu? Mesela bir tahıl koridoru sürprizi oldu, Türkiye olmasa yapılamayacaktı, Putin de bunu söyledi. Bu türlü yeni gelişmeler olur mu bu süreçte hem Şanghay hem BM denkleminde?
‘LİDERLERLE GÖRÜŞMEYE DEVAM EDECEĞİZ’
Her şeyden evvel insan odaklı diplomasimizin karşılığını, dünyanın neresine gidersek gidelim gerek önderler gerek halklar nezdinde sahiden teveccühle görüyorum. Rusya-Ukrayna savaşının başından itibaren bizim tek hedefimiz kanın durması, barışın sağlanması oldu. 2014’te Kırım’ın ilhakından bu yana Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve siyasi birliğine olan taahhüdümüzü her vakit lisana getirdik. Ukrayna-Rusya savaşının başından itibaren de Rusya’nın bu noktada attığı adımların haksız olduğunu ve kabul edilemez olduğunu vurguladık. Bunu birebir halde biz 2014’te Kırım’la ilgili de yeniden tabir etmiştik, söylemiştik. Siyasi, insani ve teknik alanlarda alışılmış biz Ukrayna’yı desteklerken diyalog yollarının da açık tutulması için gayret harcadık. Yaptığımız ve yapacağımız görüşmeler, uğraşlarımız yalnızca barışa yöneliktir. Tüm krizlerin, sorunların tahlilinde diplomasinin kullanılmasından yanayız. Alışılmış burada insan hayatının pahalı olduğunu daima işlemek zorundayız. Lakin bunu her iki tarafa da söylemek durumundayız. Bunu Ukrayna tarafına da Rusya tarafına da bu inançla söyledik, söylemeye devam ediyoruz. İnşallah döner dönmez tekrar bu mevzuyu başkanlarla görüşmeye devam edeceğiz. Bir an evvel de buralardan sonuç alalım istiyoruz.
‘ARTIK ‘TÜRKİYE’ DİYORLAR
SORU: Birleşmiş Milletler Genel Heyet konuşmalarınıza daha fazla dayanak bulmaya başladığınızı ve diğer önderlerin de size misal görüşleri lisana getirmeye başladığını söylediniz. Konuşmanızda hem milletlerarası barış için yürüttüğünüz trafikten bahsettiniz hem de Yunanistan’ın Ege’deki halini fotoğraflarla gösterdiniz. Daha sonra başkanlarla bir ortaya geldiğinizde konuşmanıza ve gösterdiğiniz fotoğraflara yaklaşımları ne oldu? Bir de görüştüğünüz önderlerin hepsine Bağlantı Başkanlığının hazırladığı, içinde “Türkiye” isimli bir kitabın da olduğu kitap seti ikram ettiniz. Artık “Türkiye” demeye başladılar mı?
Görüştüğüm başkanların hepsine bu kitap setinden takdim ettim. Çok düzgün hazırlanmış bir çalışma. Ülkemizin isminin Türkiye olarak kullanımında da yabancılar işi bayağı kavradılar. Hatta aşikâr yerlere artık Türkiye olarak asıyorlar. Bunların hepsi olağan çalışırsanız oluyor, çalışmadan olmuyor. Biz her toplantıya, her görüşmeye, her konuşmaya önemli manada uygun hazırlanıyoruz, dersimizi düzgün çalışıyoruz ve bu biçimde de önderlerin karşısına çıkıyoruz. Buralarda yaklaşımlarımızı destekleyen görsel ve yazılı dokümanlar kullandık, kullanıyoruz. Birleşmiş Milletler Genel Konseyindeki konuşmamızı da çeşitli fotoğraflarla destekleme imkânımız oldu. Bunları sunuma dahil etmek konuşmamıza ayrıyeten bir zenginlik kattı.
YUNANİSTAN’IN EGE’DE GÖÇMEN ZULMÜ
Gösterdiğim fotoğraflardan biri de Yunan kıyı güvenlik güçlerinin, botlarını batırması sonucu hayatını kaybeden 9 aylık Asım bebek ve 4 yaşındaki Abdülvahap’ın cansız vücutlarının fotoğrafıydı. Gelenler bilhassa daima bunu sordu. Bu yavruların cansız vücutlarının fotoğrafını göstermek suretiyle dünyaya buradan bir insanlık dersi verelim istedik ve bu insanlık dersini de verdiğimize inanıyorum. Alışılmış özelikle Asım bebek ve Abdülvahap’ın o acı fotoğrafını görüp de etkilenmemek mümkün değil. İşte bunları tüm dünyaya yaymak ve tüm dünyaya bunları kabullendirmek lazım.
BMGK ÜYELİĞİ ‘TEK TİP’ Mİ OLACAK?
Tabii bugün Biden’in bilhassa BM Güvenlik Konseyi’yle ilgili yaptığı açıklama haklılığımızı ortaya çıkardı mı? Sonunda dediğimiz noktaya geldiler mi? Artık ‘hem daimî üyeleri artıralım hem süreksiz üyeleri artıralım’ diyorlar. Fakat doğal ben birebir noktada değilim. Ben diyorum ki ‘daimî ve geçici’ olmamalı, tek tip olmalı. Ve büsbütün dönüşümlü üyelik sistemini getirmek lazım. Bu dönüşümlü üyelik sistemiyle burada şu anda 193 üye mi var; bu 193 üyeyi dönüşümlü hale getirmek lazım; 20 ise 20 ancak bu dönüşümlü olmalı. İki yılda bir bunlar dönüşüme tabi olmalı ve bu dönüşüme tabi olmak suretiyle 10-10 biçiminde bu dönüşüm devam eder ve herkes burada adeta birer daimî üye olarak bir sene yahut iki sene kalır. Zira el kaldır, el indir; bu devranı artık kapatması lazım BM’nin. Tam tersine buranın, Güvenlik Konseyi’nin üyeleri burada sahiden önemli manada tesir sahibi olmalı. Bakın şu anda Japonya ‘ben niçin yokum’ diyor. Almanya ‘ben niçin yokum’ diyor. Tıpkı biçimde biz de Türkiye olarak ‘ben niçin yokum’ diyoruz.
‘BAŞARACAĞIMIZA İNANIYORUM’
Öyleyse bunu çabucak aşmamız lazım ve burada 20 daimî üyenin 10’arlı formda değişimi olabilir ve 10’arlı halde olan değişimle birlikte de artık bu 193 ülkenin tamamının buradan nasibini alması lazım. Böylelikle hepsi de ‘benim de burada yetkim var ve ben bu yetkimi kullanıyorum, kullandım’ der. Bunun önünü açmak lazım. Ben buraya da geleceklerine inanıyorum. Biden’ın bugünkü açıklaması aslında bunun bir yol haritası olmuştur ve bu yol haritası o denli kolay kolay olmadı. Artık ‘Dünya 5’ten büyüktür’ derken yahut ‘Daha adil bir dünya mümkün’ derken, işte buralardan buraya geldik. Ve ben bunu da başaracağımıza inanıyorum.
YUNAN BAKANA RUM İTHAMI TEPKİSİ
SORU: “Sizin Birleşmiş Milletlerde yapmış olduğunuz konuşmaya karşılık Yunanistan Dışişleri Bakanı bir açıklama yaptı. ‘İstanbul’da bir devir sayıları 100 bini geçen Rum topluluğu bugün nasıl 5 binin altına düşüyor evvel bunu anlatsınlar’ halinde bir ithamda bulundu. Yunanistan Başbakanı da bir yandan gerginlik yaratan açıklamalar yaparken bir yandan da sizinle her vakit görüşmeye hazır olduğunu söylüyor. Sizin görüşmeme konusundaki tutumunuz devam edecek mi? Yunan Dışişleri Bakanı hakkındaki görüşleriniz nelerdir?”
Tabii Yunan Dışişleri Bakanıyla ilgili olarak çok fazla söyleyecek kelamım olamaz, benim muhatabım değil. O konuşacaksa bizim Mevlüt Bey’le görüşsün, onla konuşsun. Lakin Sayın Başbakan ne yazık ki bir sefer Türkiye ile kendi durumlarını bilmiyor. Biz Türkiye’de Rum nüfusunun azalmasından yana olan bir iktidar olmadık. Tam bilakis, örneğin ben Bozcaada’da, Gökçeada’da gezdiğim vakit orada yaşayan çok az sayıda Rum vatandaşlarımıza daima sormuşumdur; ‘Nerede senin çocukların?’ ‘Amerika’da’ dedi. ‘Getirin, burada yaşasınlar’ dedim. ‘Çocuğumu Amerika’dan getiremiyorum’ dedi. Bu neyi gösteriyor? Demek ki onun Türkiye’de yaşama diye bir isteği, kaygısı yok. Olsa, bizim kapımız açık.
‘BUNLAR UZAYDA YAŞIYOR’
Fakat alışılmış bu Yunan Dışişleri Bakanının bunlardan falan haberi yok. Bunlar uzayda dolaşıyor. Bizim her vakit için kapımız açık, vatandaşlık da veririz. Biz kendi devrimiz içerisinde hiçbir Rum’u ülkemizden sürmedik. Ancak onların şu anda Batı Trakya’da bizim vatandaşlarımıza, soydaşlarımıza yaptıkları zulmün haddi hesabı yok. Son periyotlarda bizim oradaki din adamlarımızın atamalarını bile kendileri yapmak istiyorlar. Sen ne anlarsın bizim din adamının durumundan, yapısından? Biz bu türlü bir uğraşın içerisinde olduk mu? Biz kalkıp da buradaki papazların atamasını vesairesini yaptık mı? Hayır.
ABD’DEN F-16 ALIMINDA SON DURUM
SORU: F-16 alımı konusunda ABD ile görüşmeler sürüyor. Parlamenterler parlamenterlerle, askerler askerle görüşüyor. F-16 konusunda son durum nedir? F-16 için yapılan görüşmeler, F-35’in de önünü açar mı?
Biz şu anda F-16 satın almakla ilgileniyoruz. Sayın Biden’la bu mevzuda olumlu görüşmeler yapmıştık. Burada Cumhuriyetçi senatörlerle de birtakım görüşmeler yaptım. Bakanımız Hulusi Akar da muhatabıyla görüşmelerini yürütüyor. Hava olumlu istikamette gelişiyor. Temenni ederiz ki bu olumlu hava devam eder. Bir an evvel de bu işten bir sonuç alırız diye düşünüyorum. Natürel Sayın Biden’la resepsiyonda geniş bir görüşme fırsatı bulamadık. Daha sonra telefon diplomasisiyle tahminen bu bahisleri görüşme imkânımız olur. Ancak Ulusal Savunma Bakanımızın, Dışişleri Bakanımızın yapacakları görüşmelerle süreci takip edeceğiz. Gelişmeler şu an prestijiyle olumlu istikamette gidiyor.
‘PELOSİ’NİN ERMENİSTAN ZİYARETİ
SORU: Güney Kafkasya ile ilgili bir soru sormak istiyorum. Ermeni lobisinin Amerika’daki gücünü biliyoruz. Bu lobinin gücüyle Amerikan Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi Ermenistan’ı ziyaret etti. Bu ziyarette hem Türkiye’yi hem Azerbaycan’ı suçlayan açıklamaları var. Bu ziyaret, Güney Kafkasya’da Karabağ savaşından sonra sağlanan istikrara bir darbe olur mu?
‘NE MECALİ NE CÜRMÜ VAR’
Pelosi’nin bu ziyaretiyle kalkıp da Kafkasya’daki bu gelişmelere darbe vuracak ne mecali var ne cürmü var. Ben inanıyorum ki o birçok yeri de rahatsız etmiştir. Hiç fazla abartmaya falan da gerek yok. Artık biz de birtakım hazırlıkları yapıyoruz. Buradan döndükten sonra gereken adımları da atarız. Artık Prag’da Avrupa Siyasi Topluluğu Tepesi var. Şu anda Prag’daki doruğa katılıp katılmama üzere bir kıymetlendirme içindeyiz. Prag’daki doruğa katılmamız halinde, Paşinyan’ın oraya gelme durumu var. ‘Orada görüşebilir miyiz?’ diye de bir kanısı olmuş galiba. Tahminen orada kendisiyle bu hususları ayrıyeten bir görüşme durumumuz olabilir. Ancak olağan bu bahislerle ilgili Kafkasya’da bizim de kimi ataklarımız olacak. Onun da şimdilik yalnızca planlama süreci içerisindeyiz. Sayın İlham Aliyev kardeşimizle de bunları konuşup, ona nazaran adımlarımızı atacağız.
BATI’NIN RUSYA’YA YAPTIRIMLARI
Rusya Federasyonu ile ilgili batılı ülkelerden ambargo ve yaptırımlar bir taraftan genişletilirken, Rusya Federasyonu birçok manada Türkiye’ye çok yakın bir ülke olduğu için bilhassa Türkiye’nin şirketlerinin ve birtakım bankalarının kredi kartı kullanımı da dahil olmak üzere yakın mercek altına alındığını görüyoruz gerek Avrupa Birliği gerek ABD tarafından. Bu hususta Türkiye’yi biraz köşeye sıkıştıracak, yaptırım atılımları üzere bir eğilim kelam konusu olabilir mi? Bu mevzuyu nasıl değerlendiriyorsunuz?
‘TOPLANTI YAPIP EN SON KARARIMIZI VERECEĞİZ’
Bu kartlarla ilgili hususta en kıymetli nokta Mir Kart denilen olaydır. Bu Rusya ile bizim ortamızda bir adımdı. Bu mevzu hakkında atacağımız adımların değerlendirmelerini ilgili arkadaşlarımızla yapıyoruz. Ona nazaran adımlarımızı inşallah tekrar atacağız. Alternatifimiz var olağan, o farklı. Lakin bütün kaygı, işte bu yaptırımların farklı versiyonları. Bunlar natürel hakikaten dostluğa falan yakışmıyor, ekonomik bağlantılarımızın düzenlenmesine yakışmıyor. Biz artık ister istemez ne yapacağız? Alternatifleri ne olabilir; bu alternatifler üzerinde ilgili bakan arkadaşlarım görüşmelerini yapıyorlar. Bu görüşmelerden sonra da İstanbul’da cuma günü inşallah bütün ilgili arkadaşlarımı toplayacağım. Onlarla bir toplantı yapıp, burada da sonuncu kararımızı vereceğiz.
