Karanlık maddeden meydana gelen bir evren olabilir mi?

Görüntü 13 1 milyar Kaynaklar escort yıl öncesine kadar cüce gökadaların bulunduğu alanı kütleçekimsel olarak mercek altına alan bir galaksi kümesini gözler önüne seriyor Yıldız ışığı imajda karanlık bir art plan üzerindeki parlak adalar halinde görünüyor Kaynaklar escort Bayan Bununla birlikte kütleçekimsel mercekleme tesirine yıldız ışığını çevreleyen karanlık husus okyanusu hükümran Şayet parlak ve sıradan unsur karanlık olsaydı imajdaki bu karanlık unsur güneşli bir günde gökyüzüne misal ışıklarla ve küçük kara bulutlarla dolu çok daha parlak bir halde olurdu Ne var ki Webb in sağladığı manzara bunun tam karşıtı ve bize bildiklerimizin öğrenmemiz gerekenlerden daha az olduğunu düşündürüyor

GÖRÜNMEZ EVREN İN SINIRINDA

Evren deki ilgi alımlı olaylarının büyük kısmının sırf Güneş sistemimizden aşina olduğumuz için görebildiğimiz hudutlu ölçüdeki hususla temaslı olduğunu varsaymak insan merkezciliğin bir alametidir Bu cins bir önyargı konutunun dışında heyecan verici hiçbir şey olmadığını düşünen bir bebeğin zihniyetini anımsatır

Aşina olduğumuz parçacıkları parçacık hızlandırıcılarında birbirleriyle yüksek güçlerle çarpıştırarak karanlık husus üretme teşebbüslerimiz şu ana dek muvaffakiyete ulaşmadı Birebir vakitte görelilik ve kuantum mekaniğinin tarihi tabiatın bizden daha yaratıcı olduğunu gösteriyor

Değerlendirilmesi gereken en kolay varsayım karanlık unsur parçacıklarının tıpkı sıradan maddeyi dağıtmadıkları üzere birbirlerinden de ayrılmadıkları olabilir Bu varsayım eldeki teori ile cüce galaksiler üzerinde gerçekleştirilen müşahedeler ortasında çelişkilere neden olur Bunlar Samanyolumuza benzeyen galaksilerin yapı taşlarıdır ve erken kozmik devirlerde milyonlarca cüce galaksiyi oluşturmuşlardır Bu Lego kesimlerinin direkt gözlemlenmesi karanlık hususun tabiatını araştırmamıza da imkân tanıyacaktır

Derin imgenin yarım gün süren bir pozlama sonucu elde edildiğini hesaba kattığımızda Webb Teleskobu ile keşif potansiyeli inanılmaz görünüyor Hubble ın Aşırı Derin Alan ında olduğu üzere pozlama mühletinin üç haftaya uzatılması Webb Teleskobu nun birinci derin imajında gördüklerimizden altı kat daha zayıf olan cüce galaksilerin saptanmasına imkân tanıyacak

KARANLIKTA NELER SAKLANIYOR OLABİLİR

Işıkla ve olağan maddeyle etkileşime girmeyen karanlık hususun önümüze çıkardığı zahmetler şayet karanlık husus nötronlar üzere aşina olduğumuz parçacıkları andıran biçimde ünite kütle başına bir kesitle kendi kendine etkileşime giriyorsa hafifletilebilir

Kendi kendiyle etkileşime girme problemi büyüleyici bir grup olasılıkları gündeme getirir Pekala ya karanlık unsur birbirleriyle güçlü biçimde etkileşime giren lakin sıradan hususla etkileşime girmeyen parçacıkların bir karışımı ise Karanlık hususun görünür husus üzerindeki tesiriyle açığa çıkan kütleçekimsel etkileşim kaçınılmazdır Einstein ın Genel Görelilik teorisine nazaran kütleçekimi bizim için görünür ya da görünmez olup olmadıklarına bakılmaksızın her tipten husus tarafından paylaşılan uzay zamanının eğriliğini simgeler

Kendi kendiyle etkileşim karanlık radyasyon yayan karanlık yıldızları ve karanlık kimyayı destekleyen ve karanlık gezegenlerde toplanan karanlık atomların var olma ihtimalini ortaya çıkarır Bu türlü bir durumda Fermi nin Herkes nerede sorusunun karşılığı Onların büyük kısmını görmüyorsun olabilir

Kütleçekimi Dünya nın etrafındaki karanlık unsurdan meydana gelen asteroit büyüklüğündeki objelerin geçişini ve asla yakınımıza gelmeyen daha büyük objeleri fark etmemize yardım etmez Dinozorları yok eden Chicxulub meteoru kadar büyük bir karanlık husus cisminin Dünya ya yakın bir geçişinden yayılan kütleçekimi dalgası sinyali son teknoloji eseri LIGO Vırgo KAGRA detektörümüz aracılığıyla saptanamaz Dünya nın yakınından geçişi sismik bir gürültüye yol açabilir ancak Dünya nın ömür müddeti içinde bunun gerçekleşmesi olası görünmüyor

GÖRDÜKLERİMİZ GÖREMEDİKLERİMİZİN KÜSURATI KADAR

Şu anda sıradan unsur kozmik kütle toplamının sadece yirmide birini yüzde 5 ini oluşturuyor Karanlık unsur bunun dörtte birini oluştururken ve geriye kalan kısım gitgide sürat kazanan kozmik genişlemeye kozmik enflasyon güç veren bilinmeyen bir öteki bileşen olan karanlık enerjiden meydana geliyor

Eğer uzayda gezinen rastgele biri uzay aracına yakıt sağlamak hedefiyle karanlık unsur ya da karanlık güç kullansaydı motorunun egzozundan rastgele bir şey çıktığını göremezdik

Bilimsel yaklaşım bilgilerle yönlendirilir Bir delili önyargıya tercih etmenin biri sistemli biçimde uygulanan ve başkası birçok vakit görmezden gelinen iki unsuru vardır Birinci prensip gerçekliği tasvir etmeyen ihtimalleri elemek emeliyle data giyotini kullanmaktır Daha az uygulanan unsur teorik beklentilerin dışına çıkan delilleri geçmişteki bilgiye dayanan uzmanlığa yönelik bir tehdit değil yeni bir şeyler öğrenme fırsatı olarak görmektir

Fritz Zwicky nin 1933 yılında karanlık hususun var olduğunu sav etmesinden kırk yıl sonra şimdi gençlik çağında olan Jerry Ostriker Zwicky nin vazifesini sürdürdüğü Caltech te Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü karanlık hususla ilgili yeni ispatlar hakkında bir seminer verdi ve izleyiciler tarafından çılgınca spekülasyonların savunucusu diye yaftalandı Günümüzde genç kozmologlar karanlık husus kavramının yarım yüzyıl boyunca gelenekçi gökbilimciler ortasında neden olduğu fırtınaların farkında bile değiller

Kopernik ihtilalinin bir başka özelliği de işte burada yatıyor Aslında kozmik görünümün merkezinde yer almıyoruz sahneye geç çıktık ve bununla birlikte bu görünümde var olan şeylerin büyük kısmını temsil etmiyoruz Bu karanlık şeyin ne olduğunu anlayana dek bu kozmik oyunun ne ile ilgili olduğunu bildiğimizi öne süremeyiz Varlığımızın anahtar değere sahip ögeleri sırf Webb in sağladığı manzarada görünen elektrik direklerinin altında bulunamaz

Eğer karanlık husus ilkel kökenlerinin anısını korumak için etrafta olmasaydı Samanyolu galaksimizin tohumunu atan yoğunluk bozulmalarının kozmik mikrodalga art planda sıradan unsurun dağılmasıyla sönümleneceğinden haberdarız İşin gerçeği mevcudiyetimizi görünmez bir aktöre borçluyuz

Kaynak The Debrief

Çeviren Tarkan Tufan