Türkiye’de birçok mantarın yetiştirilebileceğini lisana getiren Düzce Üniversitesi Klâsik ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Kaya, mantarların farklı farklı lezzetlerinin olduğunu, mantarların getirilerinin de ekonomik olarak önemli boyutlarda olduğunu belirtti.
YAŞ HALİ 400, KURU HALİ 3 BİN LİRA
Hem lezzetli olduğu için tercih edilen hem de tıp alanında kullanılan mantarların yetiştirilmesioldukça sıkıntı ve zahmetli. 21 kentte ormanlarda yetişen kuzu göbeği mantarının yaş hali 400 liraya, kuru hali ise 3 bin liraya satılıyor.
“EKONOMİK PAHASI OLABİLECEK MANTARLAR VAR”
Türkiye’de birçok mantar cinsinin daha yeni tanınmaya başladığını belirten Kaya, “Ülkemizde çok güzel tanınan ekonomik bedeli olabilecek mantarlar var. Tanınanlardan birisi olan Kanlıca mantarı daha çok kışa yakın aylarda son baharın geç periyotlarında çıkıyor. Çok tanınan bir mantar. Batı Karadeniz de çok düzgün tanınıyor, İstanbul’da çok âlâ tanınıyor belirli bölgelerde çok güzel tanınıyor. Bu mantar şimdi kültüre alınmış değil. Bu tıp mantarların kültüre alınma kültür ortamında yetişme ihtiyacı şiddetli formda var. Şu an yeniden pazarlarda 40-50 lira civarında satışı var ancak tabiattan toplanarak satılıyor yani bu türlü müşteri bulabiliyor. Üretildiğinde pek güzel bir getiri olabilecek bir mantar çeşidi. Bu biraz akademik bir iş ve şimdi üretilemedi.” dedi.
“İMPARATOR MANTARI ‘AMENTA’ ÇOK KIYMETLİ BİR MANTAR”
Renginden ötürü zehirli mantarlarla karıştırılan “Amenta” kümesine dahil olan imparator mantarının şimdi üretilemediğine, lakin çok pahalı bir mantar olduğuna değinen Kaya, “Bunun dışında ülkemizde yeni yeni tanınmaya başlanan, görseli hoş olan imparator mantarı olarak da bilinen Sezar mantarı. Amenta kümesinden çok lezzetli çok tanınan Avrupa’da Roma devrinde imparatorların tükettiği bir mantar olarak biliniyor. Ülkemizde şimdi çok düzgün tanınmıyor.
RENGİ ZEHİRLİ MANTARA BENZİYOR
Renginden ötürü korkuluyor biraz ancak diğer zehirli mantarlarla karışabilir sahiden renginden ötürü. Ancak gerçek mantar bulunduğunda çok değerli bir mantar. Bu da birtakım özelliğinden ötürü şimdi üretile bilmiş bir mantar değil.” diye konuştu.
“DOĞADAN TOPLANAN MANTARLARIN KİLOSU 30-50 LİRA ORTASINDA DEĞİŞİYOR”
Yöresel olarak kimi bölgelerde ticareti yapılan, yalnızca tabiatta yetişen ve toplandığında tabiatın istikrarını bozduğundan bahsedilen Makrolepiyota mantarı diğer isimlerle de biliniyor. Bu mantar cinsinin az yetiştiğini, tabiattan toplanan mantarların kilosunun 30 ila 50 lira ortasında satıldığını belirten Kaya, “Ülkemizde tekrar aşikâr bölgelerde tanınan çok büyük bir mantar ve farklı isimlerle bilinen Makrolepiyota mantarı. Bu da yöresel olarak birtakım yerlerde ticareti yapılabiliyor lakin tekrar tabiattan toplama biçiminde oluyor. Tabiattan toplanan mantarların ise günümüzde satış fiyatı 30-50 lira ortasında değişebiliyor. Bu mantar içinde bu fiyatlar geçerli. Ancak tabiattan toplandığında hem tabiatın istikrarı bozuluyor hem de çok fazla toplanamıyor birtakım periyotlar çok az yetişiyor, tabiata bağlı kalınıyor. Bunun da üretilmesine dair çalışmaların yapılması muhtaçlığı var. Biz bunun üretimi içinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz ve baya ilerledik.” formunda konuştu.
“KUZU GÖBEĞİ DÜNYA’NIN EN TANINAN MANTARLARINDAN BİRİSİ”
Ülkemizde 21 vilayette yetiştirilen kuzugöbeği mantarının Türkiye’de revaçta olduğunu belirten Kaya, “Dünyanın en tanınan mantarlarından bir tanesi ekonomik pahası çok güçlü olan kuzugöbeği mantarı. Bu mantar için birçok akademik çalışma yapılmış tıbbi tesirleri için, yetiştirilme seçimi için çok çalışma yapılmış. Kimi bireyler yetiştirdiğini argüman etti. Şimdi piyasaya yetiştirmeyle ilgili kültür ortamları çıkmadı. Fiyatı inanılmaz yüksek. Bilhassa bu sene çok az yetiştiği için fiyatlar tavan yaptı. Şu an yaş kilosu Türkiye’de 300-400 lira civarında satılıyor. Kurusunun fiyatı 2 bin-3 bin lira civarında satılıyor. Neredeyse tamamı ihracata gidiyor. İhracat fiyatları biraz daha yüksek kuru olarak da dondurulmuş olarak da soğuk zinciri de ihracatı yapılan bir mantar.” tabirlerini kullandı.
