Deloitte, Perakendenin Global Güçleri raporunu yayınladı. En büyük 250 global perakende şirketi, 2019 mali yılında (30 Haziran 2020 ile biten) 4,85 trilyon dolar tutarında toplam gelir elde ederek, yüzde 4,4’lük bileşik büyümeyi temsil etti. Türkiye’den ise 152’nci sıra ile BİM Birleşik Mağazacılık A.Ş. ve 244’üncü sıra ile A101 bu yıl da listedeki yerini aldı.
Dünyanın en büyük 10 perakendecisinin birinci 250’nin toplam perakende geliri içindeki hissesi, bir evvelki yıl yüzde 32,2 iken, bu sene yüzde 32,7’ye yükseldi. 2019 mali yılında birinci 10 şirketin gelir artışı (dolar bazında gelirlerinin yüklü ortalama büyümesi), birinci 250 perakendeciyle birebir formda yüzde 4,4 olarak gerçekleşti. Listede birinci 10’da 7 şirketle yer alan Amerika bu yıl da hakimiyetini sürdürdü.
Birinci 250 içerisinde bu sene de dal bazında en fazla sayıda şirket, 135 şirkete ulaşarak süratli tüketim eserleri (FMCG) bölümünden oldu. Bu bölümde faaliyet gösteren bu şirketler perakende gelirinin yüzde 66’sını oluşturdu. Perakendeciler 23,7 milyar dolar ile en büyük ortalama gelire sahip olmalarına karşın, birebir vakitte yüzde 2 ile en düşük net kar marjına sahip kesim olarak da ortaya çıktı.
Listede Avrupa, 87 şirket ile birinci 250 ortasında en çok perakendeciyi bulunduran bölge olarak öne çıkarken; gelir açısından bakıldığında ise Kuzey Amerikalı perakendeciler, birinci 250’nin gelirinin neredeyse yarısını oluşturdu.
BİM ve A101 Türkiye’yi temsil etmeye devam ediyor
Listede beş sıra yükselerek 152’nci sırada yer alan BİM Birleşik Mağazacılık A.Ş., geçen sene 6,6 milyar dolar olan gelirini bu yıl yaklaşık 7 milyar dolara yükseltti. BİM, 2014-2019 yılları ortasında yüzde 22,7’lik büyüme elde etti. Listenin bir öteki Türk şirketi A101 ise 4,1 milyar dolarlık geliri ile 244’üncü sıradaki yerini aldı. A101, 2014-2019 yılları ortasında ise yüzde 35’lik bir büyüme gösterdi. Bunun yanı sıra her iki şirket de 2014-2019 finansal yıllarında en yüksek bileşik büyüme oranına sahip şirketler listesinde birinci 50 içerisinde yer aldı (A101 6., %35; BİM 11., %22,7).
Raporu kıymetlendiren Deloitte Türkiye Perakende Kesimi Başkanı Hande Özdiler Yılmazkaya, “Türkiye’den iki şirketin bu listede yer almaya devam etmesi ve her ikisinin de en süratli büyüyen 50 perakende şirketi ortasına girmesi dikkat alımlı. Tüketicilerin klasik perakende oyuncuları olan bakkal ve pazarların yerine daha çok paha kazandıkları çağdaş perakende şirketlerini tercih etmesi, indirimli satış mağazalarının büyümelerine katkı sağladı. Buna ek olarak pandeminin tesiri ile online alışverişin artması ve ihtiyari gereksinimlere yönelik alışverişin azalması, besin perakendesinde önümüzdeki devirde büyümeyi etkileyecek ögeler ortasında yer alıyor” dedi.
Deloitte Tüketim Sanayisi Başkanı Özkan Yıldırım ise “Covid-19 salgının arifesindeki datalara dayanarak hazırlanan Perakendenin Global Güçleri raporu birinci 10 perakendecinin toplam gelirler içindeki hissesini arttırdığına işaret ediyor. Büyüme sağlayan oyuncuların online kanalları daha uygun kullanan ve yeni pazarlarda etkinliklerini arttıranlar olduğunu görüyoruz. Küresel seviyede Amazon bir sefer daha rekor büyüme gösterdi. Bunun yanında perakende dalında yaşanan global konsolidasyonun süratli bir biçimde devam ettiğini söyleyebiliriz. Salgınla birlikte tüketim alışkanlıklarında gelecek on yılda yaşanabilecek değişim altı ayda gerçekleşti. Online satış kanalı her zamankinden daha fazla büyümenin itici gücü olurken, yasaklar ve kapanmalarla birlikte yiyecek, içecek, mesken aletleri ve konuttaki yaşama dair eserler tüketim içindeki hissesini artırdı. Öte yandan aksesuar, giysi ve lüks eserler negatif etkilendi. Salgın perakende kesimindeki birtakım oyuncuları çok olumsuz etkilerken bir kısmı için büyüme ve karlılıklarını arttırmaları için yeni fırsatlar yarattı. Türkiye’den de BİM ve A101 birinci 250 şirket içinde tekrar yerini aldı. Salgından olumlu etkilenen her iki şirketin de önümüzdeki yıl listede daha üst basamaklara yükselmesini bekliyorum” diye konuştu.
Salgın büyüyen perakendecilere avantaj sağlarken, küçük çaplı perakendecileri olumsuz etkiledi
Covid-19 salgınının perakende dalına tesirlerine de yer veren rapor, büyük perakendecilerin salgınının sunduğu yeni tüketici fırsatlarından, bilhassa de çevrimiçi alışveriş ve teslimattan yararlanabildiği ve mağazalarından ticaret yapmaya devam edebildiğini ortaya çıkarıyor. Daha küçük çaplı perakendecilerin ise salgının neden olduğu tüketici davranışındaki büyük değişikliklerden, zarurî mağaza kapanmaları ve seyahat yasakları nedeniyle eser kategorilerindeki azalan talepten ve online tahliller üretme konusunda süratli aksiyon alamamalarından ötürü daha fazla etkilendiğini gözler önüne seriyor.
