Ajansın bir diplomat ve tüccarlara dayandırdığı haberine nazaran, etraf ülkelerden alınan gümrük evrakları ve eserlerdeki “Made In Turkey” etiketinin kaldırılmasıyla Türk malları Suudi Arabistan’a sokuluyor.
Resmi ticaret bilgileri incelendiğinde, yılın birinci iki ayında Türkiye’nin Suudi Arabistan’a ihracatının yıllık yüzde 93 düşüşle 38 milyon dolara düştüğü görülüyor.
“BİR KARABORSA DOĞUYOR”
Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne nazaran, elektronik, hazır giysi, mücevherat ve otomotiv eserleri ihracatı bir evvelki yıla göre% 90’ın üzerinde düşüş gösterdi.
Suudi Arabistan’a inşaat materyalleri ithal eden ve isminin saklı kalmasını isteyen biri, “Tüccarların Türk mallarını öteki limanlara götürüp harç ödemesi sırasında Çin ve Avrupa’dan geliyormuş üzere görünecekleri biçimde geçersiz dokümanlar hazırladığı bir karaborsa doğuyor” tabirlerini kullandı.
Ajansın aktardığına nazaran ticaret bilgileri tıpkı vakitte Umman ve Lübnan’a gelen Türk giysi, dokuma, kimyasallar ve mücevheratta yüzde 200 ila yüzde 400 ortasında, alışılmadık sıçramalara işaret ediyor.
Reuters’e konuşan öbür bir ticaret şirketi yetkilisi, “Ana müşteri olarak Suudi Arabistan’a güvenen kimi şirketler, satış yapabilmek için üretim sınırlarını tekrar yönlendirdiler” dedi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Al Suud, geçen yıl kasım ayında G20 Başkanlar Doruğu kapsamında, Suudi Arabistan’da Türk eserlerine karşı gayri resmi boykot uygulandığına dair savlara karşılık olarak Reuters’a açıklama yapmıştı.
Prens Faysal, “Gayriresmi bir boykot uygulandığına dair çok fazla konuşma var. Bu türlü bir şey var mı yok mu bilmiyorum. ‘Boykot’ olduğunu destekleyen rastgele bir data görmedim, bu yüzden sahiden bilmiyorum” yanıtını vermişti.
Reuters’e konuşan üç tüccar, büyük Türk şirketlerinin geçtiğimiz aylarda Suudi Arabistan’da net bir atılım olmaksızın krallıkla ticareti tekrar başlatmak için görüşmelerde bulunduğunu söyledi.
İsminin açıklanmamasını talep eden bir diplomat, Suudi tüccarların geçen yıl mallar gümrükte yığılırken milyarlarca riyal kaybettiğini söyledi. Haberde ayrıyeten kimi Suudi iş adamlarının daha yeterli alternatifleri bulunmayan Türk mallarını almak için yetkililere serzenişte bulunduğu da tabir edildi.
PEKALA GEÇTİĞİMİZ AYLARDA NE OLMUŞTU?
Türk eserlerine ambargo uygulayan Suudi Arabistan artık de Türkiye’den mesken alan Suudi vatandaşlarını izlemeye almış idare Arap yatırımcılara ‘evleri satın’ baskısı yapmıştı.
Ülkenin İç İstihbarat Ünitesi’nin (Mabahith) para çıkışlarını yakın takibe almaya başladığı, Türkiye’ye 100 bin doların üzerinde para gönderen çok sayıda Suudi vatandaşına da para cezası kesildiği öğrenilmişti. Suudi Arabistan Genel İstihbarat Müdürlüğü’nün de Türkiye ile yakın ilgisi bulunan işadamlarını bu ticaretten vazgeçmeleri istikametinde ağır baskı altına aldığı belirtilmişti.
‘EVLERİNİZİ SATIN’ BASKISI YAPILMIŞTI
Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ın talimatı ile Türkiye’den konut alan Suudi vatandaşlarının konutlarını satmalarının istenmesi Türk gayrimenkul piyasasında da şaşkınlık yaratmıştı.
8 STK AÇIKLAMA YAPTI
Ülkedeki öteki prensler de Türkiye’ye karşı açıkça boykot davetleri yapmaya başladı. Suudi Arabistan’ın kurucusu olan birinci Kral İbn Saud’un torunu olan prens Abdulrahman Bin Musa’ad Al Saud, geçtiğimiz günlerde, toplumsal medya hesabından “Herkesi Türk eserlerini boykot etmeye çağırıyorum” açıklaması yaptı. Ortalarında TOBB, TÜSİAD ve TİM’in de bulunduğu 8 STK geçtiğimiz hafta Suudi Arabistan’ın haline reaksiyon göstermişti.
Öte yandan Ortadoğu’nun 3 büyük market zincirinden biri olan Suudi Arabistan merkezli Abdullah Al-Othaim Markets, siyasi münasebetlerle Türk malı eserleri almayacağını açıklamıştı.
Suudi Arabistan ve Mısır’da şubelerde de yapılan boykot davetine yönelik açıklamada mahallî tedarikçilerden Türk mallarının ticaretini durdurmaları söz edilmişti.
Şirketin İdare Heyeti Lideri Abdullah Al-Othaim, Made inTurkey damgalı eserlerin markaya ilişkin tüm şubelerden çekildiği, depolardaki eserlerden de kurtulunması gerektiğini belirtmişti.
Şirketin İdare Şurası Üyesi Bader Al-Othaim ise “Allah’tan, İki Kutsal Caminin Koruyucusu Kral Salman bin Abdülaziz El Suud ve muteber Veliaht Prensi liderliğinde sevgili ülkemizi her nefret ve kıskançlıktan müdafaasını ve ülkemiz için güvenliği sürdürmesini istiyoruz. Majesteleri Prens Muhammed bin Salman bin Abdulaziz Al Suud’u Allah Korusun” sözlerini kullanmıştı.
En varlıklı 61’inci Arap işadamı
Toplumsal medyadan yapılan açıklamada “Abdullah Al-Othaim Markets’in aldığı bu karar, şu anda yayılan boykot kampanyasıyla dayanışma için alınmıştır. Karar, şirketin ulusal vazifelerine olan inancından kaynaklanıyor. Başkanlarımız, hükümetimiz ve güvenliğimiz, aşılamayacak kırmızı bir çizgidir” denilmişti.
Ortadoğu’nun en büyük perakende şirketlerinden olan Abdullah Al-Othaim Markets’in İdare Şurası Lideri Abdullah Al-Othaim, daha evvel Suudi Arabistan’nın ortasında bulunan Al Qassim Eyaleti’ndeki Ticaret Odası’nın Başkanlığı’nın yaptı. Ortadoğu’daki en büyük 3’üncü market zinciri olan şirketin son açıkladığı 2018 yılı cirosu 2.5 milyar dolar civarında.
