Nurullah Gür, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kovid-19 salgınından sonra Türkiye’nin global üretim zincirinden daha fazla hisse alması ve buradaki tartısının artmasının beklenen bir şey olduğunu söyledi.
Türkiye’nin avantajlarından birisinin, imalat endüstrisinde birçok eseri üretebilmesi olduğunu vurgulayan Gür, şöyle devam etti:
“Ürün yelpazesi epeyce geniş. İkincisi, hem mavi yakalı hem de beyaz yakalı olarak yetişmiş insan kaynağı var. Üçüncü faktör, yenilenen altyapımız. Dördüncüsü de coğrafik pozisyonumuzun ehemmiyeti. Orta Asya ve Avrupa’nın ortasında yer almamız bu açıdan Türkiye’yi üretim üssü kılma noktasında avantajlar sağlıyor. Bu avantajları göz önünde bulundurarak birtakım şirketlerin Türkiye’ye yatırım yapma eğiliminde olduklarını görüyoruz. Son vakitlerde daha çok yüksek teknolojili eser kümelerinde bu yatırımları çekmeye çalışıyoruz.”
“Teknolojiyi buraya transfer etmelerini bekliyoruz”
Doç. Dr. Nurullah Gür, birinci etapta yeni gelen yatırımların üretim, istihdam ve ihracatı artırmasını beklediklerini tabir ederek, “Çünkü gelen yatırımlar yalnızca iç pazar düşünülerek gelmiyor. Türkiye’de canlı bir iç pazar var, yanlışsız fakat bunlar ihracat odaklı yatırımlardır. Bu yatırımların ihracatı artırması da kuvvetle mümkün. Lakin olağan ki biz tesirlerinin burada kalmasını istemiyoruz. Türkiye’nin daha fazlasına muhtaçlığı var.” diye konuştu.
Türkiye’nin üretimde katma bedeli artırabilmesi için yerli şirketlerle yabancı şirketlerin daha çok iş birliği içerisinde çalışabilmesi gerektiğini vurgulayan Gür, “Yerli şirketlerin yabancı şirketlerden teknoloji transferi sağlayabilecekleri, hatta mümkünse Türkiye’de yatırım yapan yabancı şirketlerin Ar-Ge merkezlerini buraya kurarak eserlerinin katma kıymet düzeyini artırmalarını ve teknolojiyi buraya transfer etmelerini bekliyoruz.” dedi.
Uzun vadede verimlilik artışı sağlayabilecek ve büyümeyi yüksek tutabilecek üsluptaki direkt yabancı yatırımların bu tip yatırımlar olduğunu belirten Gür, Türkiye’nin son periyotta bu üslup yatırımları hedeflediğini söyledi.
“Ekosistem için bütün paydaşlar koordineli çalışmalı”
İstanbul Medipol Üniversitesi İşletme ve İdare Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Gür, yatırımlarla birlikte Türkiye’de teknoloji ekosistemi kurulabilmesi için başta bakanlıklar ve kurumlar olmak üzere bütün paydaşların koordineli bir formda çalışmasının çok değerli olduğunu vurguladı.
Daha çok gaye odaklı, misyon odaklı bir siyaset stratejisine muhtaçlık olduğunu aktaran Gür, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bakanlıklar ortasındaki uyum çok değerli. Yalnızca bakanlıklar değil, öteki devlet kurumları da burada kıymet arz ediyor. Örneğin, Yükseköğretim Heyeti’ni denklemin içinde tutmak lazım. Üniversite-sanayi iş birliği, bu ekosistemin oluşması açısından epeyce değerli. Öteki taraftan Yatırım Ajansı’nın, bu misyon odaklı projenin bir kesimi olması gerekiyor. Yatırım Ajansı’nın bilhassa ‘hangi tipte direkt yabancı yatırımı buraya çekebilirsek bu teknolojik ekosistemin oluşmasına katkı sağlayabiliriz?’ ‘Yerli şirketlerle çalışmaya daha iştahlı yabancı şirketler hangisi?’ ‘Hangi tipteki yabancı şirketler burada Ar-Ge merkezi açmaya daha eğilimli olabilir?’ üzere soruları kovalaması gerekecek.”
İşin finansman tarafının da atlanmaması gerektiğini belirten Gür, “Kamu bankalarından tutun da finans sistemini düzenleyen tarafların da bu işin içerisinde olması ve bütün bu takımın özel kesim ve üniversitelerle birlikte koordineli bir biçimde çalışması gerekiyor. Bizim misyon odaklı ve amaç odaklı siyaset setiyle yola çıkmamız lazım. Türkiye’nin bunu gerçekleştirebilmesi için bir kıssa ortaya koyabilmesi gerek. Bu öykünün yabancı şirketler tarafından da inandırıcı kabul edilmesiyle onların buraya yatırım yapmaya daha iştahlı olması sağlanabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Silikon Vadisi bir gecede oluşmadı”
Doç. Dr. Nurullah Gür, Türkiye’nin gerçek planlama ile proje odaklı yabancı yatırım çekebileceğini aktararak, şunları kaydetti:
“Böyle olursa Türkiye’ye yalnızca büyük bir pazar olduğu yahut ihracat lokasyonu için gelinmez. ‘Türkiye’ye geldiğim vakit burada koyacağım Ar-Ge ve teknoloji eforuyla kazan-kazan oyunu kurabilirim’ kanısıyla gelinir. Hem Türkiye’nin kazanacağı hem de bu ekosistemden şirketlerin kendine kimi kazanımlar elde edeceği direkt yatırımların gelmesi de kelam konusu olabilir.
Bütün bu kurumlar siyasetler ortaya koyabilirse ve sinerji yaratılabilirse fakat o vakit teknoloji ekosisteminin doğduğunu görebiliriz. Gerçekten bu uyum grup işi… Biraz sabretmek gerekiyor. Bir anda oluşacak şeyler değil bunlar. Silikon Vadisi diye tabir ettiğimiz oluşum, yalnızca bir gecede siyasetler ortaya koyarak oluşan bir şey değil. Orada devlet kurumlarının verdiği dayanaklar var. Gerçek kesimle üniversitelerin çok önemli iş birlikleri var. Orayı önemli formda finanse eden kurumlar var. Münasebetiyle işin siyaset tarafı, kamu tarafı, gerçek bölüm tarafı ve finansman tarafının vakitle bir ortaya geldiği bir taraf… Bizim de bu üzere ekosistemler oluşturabilmemiz için biraz vakte gereksinimimiz olacak. Bunu da göz arkası etmememiz lazım.”