Mert İnan Pandemi devrinde zorlanan çocukların yanı sıra, süreci kabullenen ve geleceğe umutla bakan çocuklar da azımsanmayacak oranda. Psikiyatri uzmanı Prof. Dr. Yankı Yazgan’a nazaran süreç rahatsız edici olsa da kimi çocukların durumu kavradığı, birtakım çocukların ise abartılı yansılar verip ağır korku yaşadıklarına dikkat çekti. “Anne ve babanın, ‘Oraya dokunma, şöyle yapma, uzak dur’ telaffuz ve davranış biçimleri birinci defa ortaya çıkmış değil” diyen Prof. Dr. Yazgan, “Türk anne ve babasında yüz yıllardır var olan bir davranış modeli pandemiyle daha da artmış oldu” diye konuştu.
‘Mantıklı nedeni var’
Çocukların akranları ve aileleriyle yakın temas kurmaları objelere ve sevdiklerine sarılıp dokunmalarının sembolik travestiadresi.com olarak manası olduğuna da değinen Prof Dr Yazgan şunları söyledi Ancak tehlikeli bir durumdan sakınma emelli ihtarların büsbütün mantıklı bir sebebi var Bu durumu çocuklara hakikat formda anlattığımızda travmatik bir travestilist.com durum ortaya çıkmayacağı üzere telaşlarını de azaltmış olursunuz
Pandemi periyodunun getirdiği kaygı ve eğitimin istendiği halde yapılamaması ayrıyeten okul ortamının sağlanamaması ebeveynlerin moralsizliği çocuklarda bir ruhsal dalgalanmalara neden olacaktır Fakat çocuklar yetişkinlere nazaran daha kolay adapte olma yeteneğine sahiptir
‘Sadece sıkılıyorum’
Yazı dizimizin son gününde ebeveynleri aracılığıyla konuştuğumuz çocuklar ise en büyük kahırlarının tıpkı ortam ve aktivitelerden sıkkınlık olduğunu lisana getirdi
Anaokulu öğrencisi Defne Orhan 6 maskesiz gezmeyi arkadaşlarıyla oynamayı hastalıktan korkmamayı özlediğini söylerken Pırıl Yücer 7 ise Tenefüste arkadaşlarımla koşup derste öğretmenimi dinlemeyi özledim Korktuğum bir şey yok Yalnızca sıkılıyorum Ailemle dışarı çıkınca bir yerlere gidemiyoruz Daima olarak parkta bahçede oyun oynarken aletlere dokunmamam gerektiğinin söylenmesini de istemiyorum dedi
Anneleri hekim olan ikizler Ecem ve Kerem 6 ile ağabeyleri Kaan Yazıcı 10 Hem okula hem de yaz tatilinde bir yerlere gitmeyi özledik 23 Nisan ı canlı canlı okulda kutlamak isterdik Bütün çocuklar bu türlü kutlamayı isterdi Koronavirüsün geçeceğini beklemek çok sıkıcı Dışarı çıkıp parklarda oynamak arkadaşlarımızla buluşmak istiyoruz Annemizin hasta olmasından korkuyoruz diye konuştu
Ağabeyleri Kaan Yazıcı ise sevdiklerinde birinin ölmesinden korktuğunu söylerken Futbol oynamayı özledim Konutta sıkılmıyorum Ders çalışıp kardeşlerimle oynuyorum lakin okula gidememek çok makus Dışarı çıkarken daima hiçbir yere dokunmamamız tenbihleniyor Ben dokunmuyorum fakat kardeşlerim parkta yahut bahçelik yerlerde kesinlikle bir şeylere temas ediyorlar diye konuştu
‘Maç yapmayı özledim’
Arda Tanıl 8 tahminen de futbol oynamayı en çok özleyen çocuklardan Futbol maçı yapmayı çok özledim diyen Tanıl sorularımıza şöyle karşılık verdi
Bir daha seyahate gidememek ve sevdiklerimin ölmesinden korkuyorum Gelecekte korana yüzünden bir sevdiğimiz hastalanır yahut ailemizden biri koronavirüs olursa hiçbir yere gidemeyebiliriz En sevdiğim arkadaşlarımla yan yana gelip oyun oynayamamak sıkıcı Annemiz bazen bizi parka götürse de daima tıpkı parka gitmek daima çocuklardan uzak durmak ve bir yerlere dokunurken korkmaktan bıktım Artık virüs ve hastalık olmasın istiyorum
Arda nın şimdi 5 yaşındaki kardeşi Aras ise okula gidemediğinden şikayet ederek Resim yapmayı istiyorum Hasta olmaktan korkuyorum Arkadaşlarımla oyun oynamayı istiyorum Maske takmak hoş değil Biz istediğimiz saatte neden dışarı çıkamıyoruz Babam artık bizi her yere götüremiyor Çok sıkıldım dedi
‘Söylemlerimize dikkat edelim!’
Prof Dr Hakan Türkçapar Psikiyatri uzmanı Anne ve babanın çok evham ve kaygı duyarak vereceği iletisi çocuk direkt alır Çocuklarda soyutlama hüneri yetişkinler kadar gelişmiş değildir Ebeveyn çocuğuna Komşumuz elini yıkamamış hastalanmış ölmüş Aman biz her saat başı elimizi yıkayalım üzere telaffuzlar olursa çocuğa dert yüklemiş olursunuz Çocuklanız ile konuşurken vilayetle de yapsın diye abartılı lisan kullanmak hakikat değil Çocukların bizlerin iletilerini umursamadığını zannettiğimiz vakitlerde bile iletileri direkt alırlar Bu nedenle lisanımıza söylemlerimize reaksiyonlarımıza dikkat etmemiz gerekiyor
Küçük çocuklar 0 10 yaş ortası küme anne babasıyla oynamaktan hoşlanır Konut içi oyunları severler Bu nedenle ebeveynlerin biraz daha devreye girmeleri gerekir Kaygıları evhamları abartılı formda yansıtmamak gerek Olaylara verdiğiniz yansılar gerçekçi ve makul seviyede olmalı Ruhsal açıdan güçlü olanlar gerilim yaşasalar bile bu durum onlarda ruhsal rahatsızlığa yol açmaz Pandeminin sosyolojik ve toplumsal tesirleri uzun dilimde ortaya çıkacaktır Eğitim seyahat toplu etkinlikler eskisi üzere olmayacaktır Artık hiçbir vakit eski dünya olmayacaktır
‘En çok etkileyen şey belirsizlik’
ÇARE DER Çocuk ve Aile Rehberliği Derneği İdare Heyeti Üyesi uzman psikolog Gamze Kalkanlı Kovid 19 un aile ve bireylerin ömür alışkanlıklarını değiştirdiğini belirtti Kalkanlı İstisnai vakit ve sınıflar dışında çocuklar bir yılı aşkın müddettir okula gidemiyorlar Pandemi sürecinde anne ve babalar konuttan çalışmaya başlarken bir kısmı ise fiyatsız müsaadeye çıkartıldı Ailelerde kayıplar ve buna bağlı yas süreçleri yaşanabiliyor Çocuklar akranlarıyla görüşemez toplumsal temas kuramaz hale geldiler Bu tablo hem yetişkin hem çocuklarda ağır derde neden oldu diye konuştu
Kalkanlı çocukların ruhsal durumunu olumsuz etkileyen en kıymetli nedenlerin başında belirsizlik olduğuna dikkat çekerek Pandeminin ne kadar süreceğini bilmediğimiz üzere aşıya erişim vaktimiz da bilinmeyen Çocuklar ne vakit yüz yüze eğitime başlayacaklar bilinmezler ortasında Salgın süreci yaşamayan bu süreci deneyimlemeyen bireyler olduğumuzdan tahmin edilemeyen derdimizi artırıyor Böylesi bir periyotta çocukların ruhsal sıhhatlerinin ve güzellik hallerinin korunması çok önemli diye konuştu Çocuklara hakikat hijyen eğitimi maske ve uzaklığın sıklıkla anlatılması gerektiğini kelamlarına ekleyen Kalkanlı şunları söyledi Çocuklardan tekrar tekrar sorular gelebilir Bu sorulara sabırla karşılık vermeliyiz Çocukların rutinlerinin korunması uyku oyun ders saatlerinin birlikte belirlenmesi gerekiyor Endişelerini denetim edemeyen çocukların uyku sorunu yaşadıklarını gözlemliyoruz Tasa yüküne bağlı olarak çocuklarda huzursuzluk ebeveynlere çok yapışmalar olabilir Çocuk yahut ergene direktif vermek de aykırı tesir yarattığından karşılıklı bağlantı kurulmalı Bu devir konutta fizikî aktivite tertipli beslenme uyku tertibi ve hijyen her zamankinden daha kıymetli
BİTTİ
