Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER) tarafından, araştırma şirketi AGS Global’e yaptırılan ve 48 ülkeden 410 milletlerarası yatırımcıyla gerçekleştirilen “Rekabet ve İlham: Türkiye’de Yabancı Gayrimenkul Yatırımlarının Geleceğini İhracat Odaklı Tekrar Düşünmek” araştırmanın üçüncü kısmını yayınlandı.
Araştırmaya nazaran, yabancı yatırımcıların, gayrimenkul satın alırken en sağlam bulduğu kaynakların başında yüzde 47,8 ile Türk emlakçılar geliyor.
Onu yüzde 38,8 ile emlak şirketlerinin web siteleri-promosyon malzemeleri, yüzde 29,3 ile Türkiye’de iş yahut yatırım yapan tanıdık-akraba ve referans bireyler, yüzde 13,7 ile Youtube, Instagram üzere toplumsal medya platformları izliyor. “Türkiye’de emlak nasıl alınır?” konulu haber, blog, araştırma yazıları yüzde 12 ile beşinci sırada yer alıyor.
“Türkiye’de gayrimenkul satın almadan evvel hangi araştırma kaynaklarını emniyetli buldunuz?” sorusuna verilen çoklu cevaplara nazaran, Suudi Arabistan yüzde 38,5 ile Türk emlakçılar ve referans bireyleri eşit oranla muteber buluyor.
Ruslar yüzde 66,7, İngilizler yüzde 50, Almanlar yüzde 48, Irak vatandaşları ise yüzde 48,6 ile yalnızca Türk emlakçıları emniyetli bulurken, Ürdünlüler yüzde 44,8 ile referans bireyleri, Cezayir vatandaşları yüzde 50 ile emlak şirketi web siteleri ve promosyon malzemelerini en sağlam kaynaklar olarak tanımlıyor.
İranlılar ise yüzde 46,2 ile emlak şirketi web siteleri ve promosyon malzemeleri ile referans bireyleri karar verirken eşit oranda baz alıyor.
Yabancıların yüzde 82,9’u gayrimenkul alım sürecinde meseleyle karşılaşmıyor
Araştırmaya nazaran, yabancılar, tapu dönem süreçlerini kendisi yürütüyor. “Tapu bölüm sürecini kendiniz mi yürüttünüz?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 51,2’si kendi başlarına yürüttükleri yanıtını verirken, süreci gayrimenkul şirketi, emlakçı ya da bir öteki danışman aracılığıyla yürütenlerin oranı yüzde 48,8 oldu.
Yatırımcıların vekalet verdikleri kişi/kurumlar ortasında emlak acenteleri yüzde 53,5 ile birinci sırada yer alırken, onu yüzde 20,5 ile inşaat firmaları, yüzde 16 ile avukatlar takip ediyor.
Yabancıların yüzde 82,9’u gayrimenkul satın alma sürecinde rastgele bir sorun ya da aksaklıkla karşılaşmadığını tabir ederken, yüzde 17,1’lik kesim problemler karşılaştığını bildiriyor. Bu sıkıntılar ortasında başı yüzde 41,4 ile emlak şirketleri ve inşaat firmaları çekerken, onu yüzde 32,9 ile tapu bürokrasisi, yüzde 20 ile lisan, izliyor. Bu sıkıntıları 18,6 ile para transferi problemleri, yüzde 15,7 ile banka hesabı açma sorunu izliyor.
En çok WhatsApp kullanılıyor, İranlı yüz yüze bağlantısı seviyor
Datalara nazaran, Türkiye’den gayrimenkul satın alan yatırımcıların yüzde 63,7’si WhatsApp aracılığıyla emlak şirketiyle bağlantıya geçerken, onu yüzde 48,5 ile yüz yüze görüşme, yüzde 46,8 ile e-posta, yüzde 39 ile telefon takip ediyor.
Bu bilgi, birebir vakitte yabancı yatırımcının gayrimenkul satın alma sürecinde kurduğu bağlantıda karma yaklaşımı da gözler önüne seriyor.
İngilizlerin yüzde 75’i, Cezayirlilerin yüzde 70,8’i, Rusların yüzde 70,4’ü, Iraklıların yüzde 62,2’si, Suudi Arabistan vatandaşlarının yüzde 61,5’i, Ürdünlülerin yüzde 58,6’sı emlak şirketiyle irtibata geçerken WhatsApp’ı kullanıyor. İranlılar ise yüzde 53,8 ile en çok yüz yüze görüşmeyi tercih ediyor.
“Yabancıya konut satışı sisteminde ‘sertifikalaşma’ büyük değer kazandı”
GİGDER Lideri Ömer Faruk Akbal, yatırımcıların yüzde 48,8’inin tapu bölüm süreçlerini bir aracıyla yürütmesine ait, “Bu kısmın yüzde 53,5’i emlak acentelerini seçiyor. Kelam konusu oran, hem danışmanlık sisteminin geliştirilmesi gerektiğinin hem de emlakçıların bu noktada taşıdığı kıymetin altını çiziyor.” dedi.
Yaşanan problemlerin yüzde 41,4’ünün emlak şirketi kaynaklı olduğunu anımsatan Akbal, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Toplam kaliteyi yakalamak ve yabancı yatırımcılar açısından entegre tahliller sunabilmek ismine ‘sertifikalandırılmış’ bir ekosistem kurmak çok büyük kıymet kazandı. GİGDER olarak yabancı yatırımcılara gayrimenkul satışı yapan firmaların, hizmet veren kuruluşların, aracı kurumların ve geliştirici firmaların bu alanda kâfi standartları taşıyarak kaliteli hizmet vermelerini bekliyoruz. Geçen yıl bu hususta biz de bir taslak çalışma hazırlayarak Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nda yetkililerimizle paylaştık. Sürecin takipçisiyiz.”
Ömer Faruk Akbal, bu hususla ilgili kamunun da gerekli noktalarda regülasyonlar yaparak bunları hayata geçirmesini istek ettiklerini kaydederek, “Bakanlıktan mevzuyla ilgili gelecek çalışmalara da her türlü katkıyı vermeye hazırız. Kesimde bu alandaki aracı ve danışmanları makul dönemlerle kalite performans göstergelerine tabi tutmak ve ödül-ceza sistemiyle beslemek, emniyetli, şeffaf ve dinamik bir yabancıya satış ikliminin teminatı olacaktır.” açıklamasında bulundu.
“Dijital kanallara ilgi artarken, fizikî tecrübe hala önemseniyor”
GİGDER Lideri Akbal, konut alan yabancıların emlak şirketleriyle en çok WhatsApp üzerinden irtibata geçtiklerine değinerek, dijital kanallara ilginin arttığını söyledi.
Bunun yanı sıra “fiziksel deneyimin” ve “insan unsurunun” hala önemsediğini kaydeden Akbal, “Bunda Türkiye emlak pazarına ilgi gösteren yatırımcıların MENA bölgesi yüklü olmasının yanı sıra, Türk misafirperverliğinin de tesiri bulunuyor. Önümüzdeki devirde proptech yatırımlarının, nitelikli insan ögesiyle entegre edilmesi bölüme dinamizm getirecek.” değerlendirmesinde bulundu.
